IMPRESIONIZAM
Impresionizam je pravac koji se pojavio sedamdesetih godina XIX vijeka.Iako predstavlja nastavak realizma,on uspostavlja nov odnos prema svijetu.Slikari se vise ne zadovoljavaju preobrazavanjem i vrecanjem na tradiciju,kao sto su to cinili romanticari i neoklasicisti,vec tragaju za novim nacinom vizuelnog izraza.
Spontan odonos prema svijetu,a ne odredjen prema jednoj,uglavnom evropskoj kulturi,kao sto je bio odnos neoklasicista prema anticici,ili romanticara prema Sekspiru i gotici,omogucio je impresionizmu da koristi likovna iskustva svih,a ne samo evropskih stilova.Nije slucajno da su se impresionisti divili japanskim drvorezima-estampama i japanskoj umjetnosti uopste.Susret umjetnosti Dalekog istoka i impresionizam odlucna je prekretnica u svjetskoj istoriji umjetnosti.
Impresionizam se pojavio kada je prihvaceno Njutnovo otkrice spektra i njegov zakljucak da je bijela svjetlost sastavljena od boja.Impresionisticka slika je impresija-rezultat neposrednih vizuelnih utisaka o suncevoj svjetlosti i predmetima obasjanim njome.Odblesci na vodi,snijeg,nebo sa oblacima,plast sijena ili lokvanji na vodi,bili su povod za nastajanje impresionisticke slike.Posljedica slikanja svjetlosti izvan ateljea je rastocenost i dematerijalizacija oblika,spontan namaz boje koji se,kroz vidljiv trag cetkice,osamostaljuje kao vrijednost po sebi.Saznanje da je svjetlost sastavljena od boja,da u njoj nema bijele i crne vec samo toplih i hladnih boja kojima je moguce izraziti svjetlost i sjenku,naslo je punu primjenu u slikarstvu impresionizma,Slikajuci bojama Suncevog spektra,impresionisti stvaraju radosnu atmosferu.Njihov znacaj lezi u tome sto su otkrili ljepotu prirode i u slikanju pejzaza punog svjetlosti i atmosfere odlobodili sliku od religiozno-istorijske tematike.
Francuski slikar Ogist Renoar se takodje vezuje za impresioniste,mada veliki broj njegovih slika ne pripada impresionizmu.Na svojim slikama,on je osim svjetlosti istrazivao i pokret ljudske figure.S njim se i tematika mijenja,jer se prelazi sa slikanja pejsaza na prikazivanje gradskog zivota: zabave,dokolice,opere,ulice...Na slici "Kisobrani".koju je Renoar naslikao oko 1880.godine-plave,svjetlija i tamnije,sjenke,narandzasta svjetlost izrazavaju vrevu i zurbe gradske ulice.
U skulpturi impresionizam je dosao do izraza u djelima Ogista Rodena.Iako su mu uzori bili Fidija i Mikelandjelo,Roden je manje obradjivao kamen,a vise radio u bronzi i gipsu.Roden je u svojim djelima kao i slikari impresionizma dao utisak nedovrsenosti i igre svjetlosti na povrsinama.Na spomaniku Balzak,povrsine su toliko razlivene i razmeksane svjetloscu da se u njima skoro gube portretne karakteristike.
|
Na prelazu uzmedju XIX i XX vijek impresionizam su prihvatili i slikari juznoslovenskih naroda.Najveci broj nasih slikara na prelazu dva vijeka,prihvatao je impresionizam preko Minhena,gde su odlazili na skolovanje.Milan Milovanovic i Nadezda Petrovic su bili prvi koji su nase slikarstvo usmjerili ka Parizu,na samo izvoriste impresionizma.Nadezda Petrovic zauzima znacajno mjesto u nasem slikarstvu.Ona je organizovala saradnju sa slovanackim slikarima u koloniji u Sicevu i Prvu jugoslovensku izlozbu 1904.godine.Svoje najbolje impresionisticke slike."Notr-Dam" i "Bulonjska suma",naslikala je u Parizu.Na tim slikama sve je podredjeno boji i svjetlosti.U pejsazima Srbije,kao na primjer u slici "Resnik",Nadezda kroz snazan kontrast zelene i crvene boje,sirokim potezima cetkice i pastoznom fakturom izrazava snazan dozivljaj prirode. |
<<BACK