Republika Srpska
"Znanje.org" ne odgovara
za sadrzaj pojedinacnih stranica.
Uvod
Na pregovorima u Dejtonu ( od 1 do 21.novemrba 1995.godine) i Mirovnoj
konferenciji u Parizu (14.decembra 1995.godine) Republika Srpska je prvi put
medjunarodnopravno priznata kao ravnopravna drzava u okviru Bosne i Hercegovine. Njoj je
pripalo oko 49% od ukupne teritorije BiH, odnosno oko 25 000km. Republika Srpska ima oko 1
500 000 stanovnika.
Polozaj i granice
Geografski polozaj zapadnog i sjeverozapadnog dijela Republike Srpske
je povoljan. Proteze se uporednicki do donjeg toka rijeke Une na zapadu i donjeg toka
Drine na istoku. Na sjeveru se oslanja na rijeku Savu, pritoku Dunava.Prema jugu Republika
Srpska se oslanja na planine Srneticu, Klekovacu i Vitorog u jugozapadnoj i Ozren u
centralnoj Bosni.
Granice Republike Srpske su prirodne,ali i
administrativno-politicke,utvrdjene na Konferenciji mira u Dejtonu.
Sjeverna granica dijela Republike Srpske proteze se duz rijeke Save, od
usca Une na zapadu do Drine na istoku.
Una, nedaleko od Novog Grada do njenog usca u Savu, cini zapadnu
granicu ovog dijela Republike Srpske.
Istocna granica ovog dijela Republike Srpske proteze se duz Drine
uzvodno do njenog usca u Savu.
Juzna granica ovog dijla Republike Srpske i Federacije Bosne i
Hercegovine vise je administrativno-politicka nego prirodna ili etnicka. Polazi od rijeke
Une, skrece prema jugoistoku, presjeca Majdan-planinu i ide do izvorisnih dijelova rijeke
Sane.odatle granica naglo skrece na jugozapad, presjeca planinu Srneticu i ide grebenovima
Klekovace i Vitoroga. Potom granica ponovo pravi zaokret prema sjeveru i sjeverozapadu,
gdje prelazi rijeku Vrbas.
Klima
Klima je umjereno kontinentalna sa uticajem stepsko-kontinentalne u
Posavini.Ljeta su u ovom dijelu Republike Srpske umjereno topla, a zime veoma hladne i
snjegovite.
Vode
Vode cine znacajan prirodni potencijal ovog dijela Republike Srpske.
Cine ga brojne pritoke rijeke Save: Una,Vrbas, Bosna, i njihove pritoke. Te rijeke imaju
uglavnom meridijanski pravac toka (jug-sjever). Cesto se javljaju izvori i vrela.
U donjovrbaskom i donjobosanskom kraju ima pojava termomineralnih
izvora i nekoliko banja: Srpske toplice, Laktasi, Slatina.
Stanovnistvo
Imajuci u vidu istorijske cinjenice , u BiH je nastalo veliko etnicko
sarenilo. Sve do sedme decenije ovog vijeka Srbi su na ovom prostoru bili najbrojni narod.
Od tada ovde srpsko stanovnistvo brojno opada zbog velikog iseljavanja i smanjenja
prirodnog prirastaja.
Prema popisu stanovnistva iz 1991. Godine, u BiH je zivjelo 43,9%
muslimana, 31,4% Srba i 17,5% Hrvata. U Bosanskoj Krajini je preovladjivalo srpsko
stanovnistvo. Medjutim, srpsko stanovnistvo brojno opada zbog masovnih migracija, prije
svega u Srbiju, ali i u druge razvijene krajeve svijeta. Osjetno je smanjen prirodni
prirastaj stanovnistva. Selo je zahvatilo proces deagrarizacije i depopulacije. Starosna
struktura je nepovoljna jer se mlado stanovnistvo sve vise iseljavalo.
Privreda
Prirodni i ljudski potencijal u Republici Srpskoj su povoljni i u
mirnodopskim uslovima omogucavaju brz razvoj.
Plodne ravnice uz Savu, Unu, Vrbas i Bosnu, Knespolje, Lijevce i
Ivanjsko polje, predstavljaju zitnicu Republike Srpske. Tu se najvise gaje kukuruz i razne
vrste povrca. Na visim povrsinama gaje se zita: psenica, jecam,ovas.
Stocarstvo je jos uvijek ekstenzivno. Najvise se gaje svinje, ovce i
goveda.
Ovaj dio Republike Srpske raspolaze znacajnim rezervnim rudama. U
Majdan-planini, nedaleko od Prijedora, nalazi se poznati rudnik zeljezne rude Ljubija.
Rude gvozdja ima i kod Omarske, nedaleko od Prijedora. U okolini Prijedora ima i koalina,
vatrostalne gline i gipsa.
Guste i dobro ocuvane sume sine solidnu osnovu za ravoj industrije
celuloze i hartije i za razvoj drvne industrije.
U Banjoj Luci je razvijena elektroindustrija. U Brodu se nalazi
rafinerija nafte, a u Modrici rafinerija Motonih ulja.
Prirodni i kulturno-istorijski potencijal Republike Srpske su brojni,
sto cini solidnu osnovu za brzi razvoj turizma.
Gradovi
-Banja Luka (oko 250 000 stanovnika) glavni i najveci grad Republike
Srpske. To je grad starih i novih kulturno-istorijskih vrijednosti i kontrasta,
industriski, kulturni, saobracajni i turisticki centar Republike Srpske. Ima razvijenu
elektroindustriju “Rudi Cajavec”, industriju celuloze i hartije, masinsku i
prehrambenu industriju. Poznat je banjalucki sir ”trapist”.
-Prijedor (30 000 stanovnika) lezi u podnozju legendarne Kozare. Ima
razvijenu industriju celuloze i metalopreradjivacku industriju.
-Novi Grad (oko 12 000 stanovnika) vazno je saobracajno raskrsce. Ima
drvnu i tekstilnu industriju.
-Doboj (17 000 stanovnika) vazno je saobracajno raskrsce.
-Brod ( 14 000 stanovnika) ima rafineriju nafte.
-Modrica, Gradiska,
Samac, Brcko, Bijeljina, Trebinje…
by ZD
|
|