Hriscanstvo se razvilo na prostoru rimske
imperije na prelazu iz starog u novi vijek. Milioni ljudi te imperije raznih
vjera i kultura prihvatili su novi pogled na svijet koji je obecavao bolju buducnost
na drugom svijetu. Hriscanstvo je izlozeno u novom zavjetu sacinjenom od cetiri jevandjelja
(evangelion na grckom =dobra vijest, usmena poruka) u kojima se govori o
Hristovom zivotu (hristos-"pomazanik" od boga poslat) apostolskim
djelima, poslanicama o otkrovenju Jovana bogoslova i o apokalipsi tj. Kraju
svijeta. Hriscanstvo je kao drzavna religija u rimskoj imperiji priznato tek 313
godine. Prema hriscanstvu raj i carstvo nebesko pripada siromasnim slojevima.
Vjera se stavlja iznad cula i razuma na najvisi nivo covjekove duhovnosti. Hriscanstvo
se zasniva na stavu milosrdju, prastanja i neoprastanja zlu. Razlika izmedju
istocnog pravoslavnog,ortodoksnog (grc.-pravovjernog) i zapadnog, katolickog (katolikon-opste)
pocinje da se javlja od 6 vjeka n.e. prema katolickom hriscanstvu sveti duh
proishodi iz oca i sina istovremeno, dok je pravoslavnog otac nerodjen, sin rodjen,
a sveti duh ishodjen. Do konacnog raskola izmedju pravoslavnog i katolickog hriscanstva
doslo je 1054 godine. Katolicko hriscanstvo tezi da se izdigne iznadnacionalnog
interesa, a pravoslavno upravo suprotno. Tako i danas postoje ruska, grcka,
srpska crkva. I u okviru katolickog hriscanstva bilo je pokusaja borbi za
samostalnost crkve. Tako se u 16 vjeku pojavio reformatorski pokret na celu sa
Martinom Luterom koji se pokusavao izboriti za samostalnost crkvi. Ustao je tzv.
Protestantski pokret koji se drzao nepostujuci odluke Pape. Protestanske crkve
danas pokrivaju sjevernu evropu, sveskandinavske zemlje, holandiju i francusku.
U engleskoj je razvijen poseban oblik protestantske crkve zvane anglikanska
crkva gdje slicno pravoslavnoj crkvi postoji crkvena autonomija. Protestantske
crkve odbacuju obozavanje svetaca i ikona po cemu se i razlikuju od pravoslavne
i rimokatolicke crkve. Rimokatolicke crkve djeluju u Spaniji, Austriji, Ceskoj,
Sloveniji, Hrvatskoj i Juznoj Njemackoj.
Pravoslavlje je nastalo u vizantiskom
carstvu, a prosirila se na prostore Balkana, kod Srba i Grka, zatim na prostore
Rusije, Gruzije i Jermenije. U periodu od 7 do 9 vjeka Papa je zelio imati
primat nad carigradskim patrijarhom jos od pada zapadnog rimskog carstva 476.
Slabljenjem Vizantije slabio je i uticaj pravoslavne crkve. Stvoreno je vise
patrijarsija, a 1967 makedonska pravoslavna crkva odvojila se od srpske i
proglasila autokefalnom. Medjutim do danas je nije priznala ni jedna patrijarsija
u svijetu. Srbi su prije dolaska na Balkan vjerovali u duhove predaka, kult
ognjista i svetog drveta hrasta.
|