STANOVNISTVO
Broj i gustina
naseljenosti
Porugalski narod je
homogena grupa tipicno mediteranskog izgleda. U drzavi zivi oko 10 400 000
stanovnika, a gustina naseljenosti iznosi 113 st/ km2. glavninu
stanovnistva drzave cine Portugalci 99,5%, dok na Brazilce, Spance i Engleze
otpada ukupno 0,5%. Aritmeticka gustina naseljenosti naglo se povecava
priblizavanjem obali Atlantika. Prirodni uslovi za razvoj poljoprivrede su sve
povoljniji, ali bitnu vaznost imaju i drugi faktori, prije svega cinjenica da se
tu nalaze dva velika grada Porto i Lisabon, gdje je koncentrisan najveci dio
portugalske industrije. Prema statistickim podacima, u ogromnim aglomeracijama
Lisabona i Porta zivi jedna trecina stanovnistva.
porast broja stanovnika u
periodu od1527 - 1980 god.
Migracije
Emigracije.
- Duboka ekonomska i politicka kriza (raspadanje kolonijalnog sistema, a upravo
Portugalija je bila poslednja evropska kolonijalisticka zemlja) pracena je
najvecom stopom emigracije, tako da je sedamdesetih godina broj stanovnika pao
sa 8 889 400 na 8 663 200 stanovnika, tj. za 2,54%. Posebno iznenadjujuca je
cinjenica sto se to zbilo u relativno mirnom razdoblju evropske istorije, pa je
to jedinstven primjer u svijetu da je smanjen broj stanovnika jedne zemlje u
periodu kad nije bilo svjetskog rata.
Nepovoljnost prirodnih uslova i malena portugalska teritorija s jedne, te velik
prirodni prirastaj, a time i porast radne snage, sto povecava nezaposlenost, s
druge strane uzrok su visevjekovnih vanjskih migracija. Odlazak na rad, ustvari,
bijeg u inostranstvo, za mnoge je bio spas od vojne obaveze i neizvjesne
buducnosti. Migracije su se uglavnom kretale prema ostalim zapadnoevropskim
zemljama i preko mora u Brazil i SAD.
Imigracije.
- Krajem sedamdesetih i pocetkom osamdesetih godina populacijske neprilike su se
veoma pogorsale. Bivse kolonije nije napustio samo upravni aparat, nego se s
njim vratila u maticu zemlju i vecina ostalih portugalskih kolonizatora, pa je u
tom periodu Portugalija imala milion povratnika, sto znaci da su oko 11%
stanovnistva zemlje bile izbjeglice. Doseljenici iz bivsih kolonija zive
uglavnom u Lisabonu i Portu.
Danasnje stanovnistvo
Do prije par godina
stanovnistvo Portugalije ubrajalo se u bioloski najaktivnije stanovnistvo u
Evropi, sto znaci da su stope nataliteta, mortaliteta i prirodni prirastaj bile
relativno visoke. Stopa nataliteta iznosila je od 16 - 33
u pojedinim distriktima. Medjutim,
stopa nataliteta, iako je dugo vremena vila visoka, danas je niska i iznosi 12
.
Sto se tice starosne strukture, dobna piramida je dugo vremena bila pravilna sa
sirokom bazom koja se postepeno prema gore suzavala. Danas, medjutim, dobna
struktura, odnosno piramida portugalskog stanovnistva postaje sve kompleksnija,
odnosno nepravilnija. Naglo smanjivanje stope nataliteta odrazilo se u suzavanju
osnove, tako da raste dio starijih dobnih grupa, a posebno je izrazeno
smanjivanje dijela zrelog stanovnistva, koje je najvise zahvaceno spoljasnjim
migracijama.
Za razliku od vecine ostalih evropskih zemalja, gubici u oba svjetska rata, pa
ni kolonijalni rat u Angoli i Mozambiku, nisu se odrazili na dobnoj strukturi.
|
|
vjerska struktura
Iz dobne strukture
primjecuje se, takodje, da je odnos muskog i zenskog stanovnistva relativno
jednak, jer vecina portugalskih emigranata odlazi na rad zajedno sa suprugama i
djecom.
Vjerska struktura je
sljedeca: rimokatolici cine 97%, protestanti 1%, a ostali 2% stanovnistva.