| Leonid Iljič Brežnjev |
Leonid Iljič Brežnjev je bio generalni sekretar Komunističke partije Sovjetskog Saveza od 1964. do 1982. i dva puta predsednik Prezidijuma Vrhovnog Sovjeta (šef države), od 1960. do 1964. i od 1977. do 1982. godine. Začetnik je Brežnjevljeve doktrine. Leonid Brežnjev je rođen 1. januara 1907. godine u mestu Kamenskoje na području Ruskog carstva (danas je ime mjesta Dneprodzeržinsk, Ukrajina). Kako su njegovi roditelji, Ilija i Natalija Brežnjev, bili ukrajinske nacionalnosti, on je zadržao tamošnje manire i narječje ceo život, a kao Ukrajinac se izjašnjavao sve do 1952. U svom rodnom gradu je završio školovanje za metalurga. Radio je kao inženjer i direktor u tehničkoj školi u Ukrajini. Tokom toga školovanja u svojoj 16 godini Brežnjev je pristupio Komsomolu, a u punopravno članstvo KPSS je primljen 1931. Ta 1931. godina na kraju postaje tačka velikog obrata njegovog života kada upoznaje Nikitu Hruščova pod čijom zaštitom će mu karijera iznenada procvetati. Tokom služenja vojnoj roka 1935.-36 godine ovaj mladi komunistički kadar će dobiti konačnu partijsku potvrdu svoje vjernosti kada ga se postavlja za političkog komesara vojne jedinice. Po završetku vojnog roka kratko vreme je 1936. godine bio direktor fakulteta koji je pohađao da bi ubrzo iste godine bio poslan na partijsku dužnost u regionalni centar Dnjepropetrovsk. Tamo je 1939. godine bio postavljen za partijskog sekretara zaduženog za lokalnu vojnu industriju što je pozicija na kojoj je dočekao napad Nemačke na Sovjetski Savez. Kao glavni odgovorni za tamošnju vojnu industriju on je odmah na sam dan napada dobio dužnost da organizuje premeštaj lokalnih fabrika važnih za rat na područje Urala. Kako je ovaj posao bio dovršen 26. avgusta 1941. kada je Dnjepropetrovsk pao u ruke Nemaca, Brežnjev je prekomandovan na funkciju političkog komesara u vojnoj jedinici gde je dodeljen sa zvaničnom titulom brigadnog komesara. Tokom bitke za Staljingrad Brežnjev je bio postavljen na poziciju zamenika zapovednika političkog odela Zakavkaskog fronta (on se sastojao od 2, a ponekad i 3. sovjetske armije) gde je ostao sve do prekomande u Prvi ukrajinski front. Na ovoj novoj poziciji, gde je stigao s činom pukovnika 1943. godine, ponovno je susreo Nikitu Hruščova. Vrlo verovatno zahvaljujući tom njihovom starom velikom prijateljstvu Leonid Brežnjev je iznenada bio unapređen u čin general-majora 1944. godine. Kraj rata dočekao je na poziciji načelnika političkog odela Četvrtog ukrajinskog fronta Kada je Brežnjev u avgustu 1946. godine napustio Crvenu armiju, prvi novi položaj mu je tako postalo mesto Prvog sekretara partije Zaporožja koje je ubrzo zamenio za identični položaj u rodnoj regiji Dnjepropetrovska. Napokon je izlaz iz mnoštva sličnih gradskih i opštinskih sekretara doživeo 1950. godine kada je postao Prvi sekretar Centralnog komiteta Moldavije. Pre Staljinove smrti ovaj sada uspešan sovjetski političar postao je sekretar Centralnog komiteta Sovjetskog Saveza i kandidat za člana Prezidijuma.[3] Tokom borbe za vlast Maljenkov-Hruščov, njegov prijatelj bio je prisiljen da ga žrtvuje izbacivanjem iz Centralnog komiteta. Da bi ga se potom izbacilo iz budućih borbi i spletki u Moskvi tokom ove borbe za vlast koja je potrajala do 1955. godine, Brežnjev je poslan u Kazahstan isprva na mesto drugog sekretara partije, a nakon pobede Hruščova na prvo. Tokom 1956. godine to je prijateljstvo dobilo svoju ponovnu potvrdu kada je Brežnjev ponovno bio postavljen na mesto sekretara Centralnog komiteta KPSS-a. Tokom pokušaja svrgavanja Hruščova 1957. godine, podržao je svoga prijatelja što mu je donelo novo unapređenje i položaj člana Politbiroa. Na toj poziciji Brežnjev je nastavio da podržava Hruščova sve do 1962. godine kada su nastupile promene. U međuvremenu 1960. godine on je postao predsednik Sovjetskog Saveza što je bez obzira na ime zvučne titule bila u stvarnosti samo ceremonijalna funkcija.[4] Od 1963. godine većina članova Politbiroa (tada se zvao Prezidijum) je došla do zaključka kako Hruščov više šteti nego koristi državi. U tadašnjoj malenoj uroti prisililo se Frol Kozlova da odstupi se svog položaja potencijalnog naslednika šefa države i da ga prepusti Brežnjevu. Do prave smene šefa države došlo je tek 14. oktobra 1964, kada je urota Suslov-Kosigin-Brežnjev postigla puni uspeh i uzrokovala smenu Hruščova. Pobeda Brežnjeva tokom unutarstranačkih borbi je ubrzo postala Pirova pošto se njegovo zdravstveno stanje počelo pogoršavati, a vlast će ponovno da se vrati u ruke frakcije oko Suslova. Kako se tokom cele vladavine nije bavio unutrašnjom politikom (osim kadrovskih borbi) tako se i sada pred kraj života ništa nije promenilo. Dok je potpisivao sporazum SALT II i nelegalno slao sovjetsku vojsku u Avganistan (bez dopuštenja Politbiroa) nije razmišljao o posledicama po ekonomiju, a američki odgovor doveo je državu u probleme kada je bio proglašen embargo na prodaju žita Sovjetskom Savezu. Od te 1980. godine Brežnjev je ostao usamljeni, izolovani starac koji je okružen funkcionerima što zahtevaju promene kojima se on protivio. Niti smrt Kosigina 1980. i Suslova 1982. godine to nisu promenile pošto je vlast prešla u ruke Andropova i pre smrti tadašnjeg vođe. Leonid Brežnjev umro je nakon duge i teške bolesti 10. novembra 1982. godine u Moskvi. Brat Jakov, sestra Vera. Brežnjev je bio oženjen sa Viktorijom Petrovnom od 1927. godine pa sve do svoje smrti 1982. godine. Imali su dvoje dece, Galinu (1929—1998) i Jurija (1933). |
< Povratak na prethodnu stranicu
|
|
|
|
|
|
|