OP[TA SHEMA KRVOTOKA

Krv iz tijela dospjeva preko gornje i donje {uplje vene u desnu pretkomoru, pa iz nje u desnu komoru. Iz desne komore izlazi plu}na arterija (A. PULMONALIS) i grana se na dvije grane, od kojih svaka ulazi u po jedno plu}no krilo.

 Ovo je jedina arterija u ~ovjekovom organizmu koja nosi vensku krv u plu}a. U plu}ima ove arterije se granaju u sve sitnije ogranke i kapilare. U plu}nim kapilarima ova venska krv se osloba|a ugljendioksida (CO2), a prima kiseonik (O2) pa hemoglobin prelazi u oksenhemoglobin. Krv se zatim skuplja u sitne vene, pa u sve ve}e, koje se ulivaju u ~etiri plu}ne vene. Plu}nim venama krv iz plu}a dospijeva u lijevu pretkomoru srca.

 Tok krvi iz desne komore, preko plu}a do lijeve pretkomore naziva se MALI KRVOTOK.

Slika 604. Prikazane plu}ne vene pri ulasku u srce Gornja {uplja vena Aorta i njen luk

 Po{to pre|e iz lijeve pretkomore u lijevu komoru, krv dospijeva u VELIKI KRVOTOK, preko AORTE i njenih grana, krv se odvodi po tijelu.

Aorta se grana manje sudove - ARTERIJE, trup i donje udove. Arterije se dalje granaju u sitnije grane - manje arterije i arteriole, preko kojih krv dospijeva do svih tkiva. U tkivima se najsitnije arterije granaju u gustu mre`u kapilara, preko kojih se obavlja razmjena materija izme|u krvi i tkiva. Pre~nik kapilara iznosi od 5-20 mikrona, tako da se kroz najsitnije kapilare jedva provla~e krvna zrnca. Dokaz da je mre`a kapilara u na{im organima veoma gusta jeste ~injenica da se pri svakom ubodu javlja krvarenje.

Tok krvi kroz kapilare veoma je usporen, {to je zna~ajno jer se na taj na~in omogu}uje razmjena materija.

Kapilari se me|usobno spajaju i tako se obrazuju najsitnije vene. Manje vene se, dalje, ulivaju u ve}e - sve do donje i gornje {uplje vene, koje ovode krv iz tijela u desnu pretkomoru srca.

Tok krvi od lijeve komore srca pa kroz krvotok do desne pretkomore naziva se VELIKI KRVOTOK.

Na svom putu kroz veliki krvotok, krv donosi kiseonik i druge hranjive i energetske

materije do svake `ive }elije. Oslobo|eni kiseonik se tro{i za }elijsko disanje i u oksido-reduktivnim procesima, a pri tom oslobo|en ugljendioksid (CO2) se prikuplja i preko venskog sistema, pa preko desnog srca dospijeva do plu}a gdje se pri disanju izbacuje u spoljnu sredinu.

Arterije i vene su dijelovi  jedinstvenog kru`nog puta za cirkulaciju, ali u njihovoj gra|i postoje izvjesne razlike. Arterije imaju elasti~ne zidove, koji su deblji od venskih. Ako se presjeku, arterije ostaju otvorene, dok se vene spljo{te. Zidovi arterija sastoje se od  mi{i}nih i elasti~nih vezivnih vlakana. U ve}im arterijama ima naro~ito mnogo elasti~nih vlakana, pa zahvaljuju}i tome one mogu da prime ve}u ili manju koli~inu krvi.

Zidovi vena su tanki i sadr`e manje mi{i}nih i elasti~nih vezivnih valakana, nego arterijskih. U ve}im venama unuta{nji sloj, koji se sastoji od elasti~nog tkiva, oblo`en je endotelijumom. On gradi venske zaliske kesastog oblika, ~ije su {upljine prema srcu. Na taj na~in venski zalisci olak{avaju vra}anje krvi u srce.