Velika sfinga strazari u egipatskoj pustinji, oko deset kilometara daleko od Kaira, i cuva tri velike piramide u Gizi. Ovo je cudoviste nacinjeno od kamena, s glavom covjeka i tijelom lava koji leti s naprijed pruzenim sapama.
Tijelo je samo grubo izvajano, dok je glava detaljno obradena. Oci su tajanstvene, i imaju pogled koji jos niko nije umijeo da objasni. Gledaju preko pustinje s nekom tajanstvenom nadmocnoscu.
Figura je visoka preko 20 metara, a duga 63 metra. Vjeruje se da je sfinga stara najmanje 5000 godina! Zasto je sagradena ? Jedino tumacenje nalazimo u maloj kapeli, koja se nalazi izmedu sapa cudovista. U njoj su zapisi koje su to ostavila dva drevna egipatska kralja. Oni objasnjavaju da sfinga predstavlja jedan od oblika boga sunca Harmakisa, i da je njen zadatak da groblje oko piramida odbrani od svakog zla.
Osim velike sfinge iz Gize, u Egiptu ima jog sfinga. Njihove glave predstavljaju likove kraljeva. U svetim egipatskim spisima rec »sfinga znaci »gospodar«. U primitivnim religijama vjerovalo se da kralj posjeduje snagu i lukavstvo razlicitih zivotinja. Tu moc je sticao stavljajuci na glavu njihove koze. Zato su Egipcani predstavljali svoje kraljeve i bogove kao poluzivotinje-poluljude.
Sfinga je iz Egipta presla i u druge civilizacije, u Asiriju i Grcku. U tim zemljama sfinge su bile predstavljene s krilima. U Asiriji su to obicno bili muskarci, a u Grckoj su imale glavu zene.
Grci su imali jednu legendu o Sfingi. Sfinga je zivjela na jednoj stijeni i ubijala je svakog putnika koji bi prosao a nije umjeo da rijesi zagonetku koju bi mu ona postavila: ;;Sta ide ujutru na cetiri noge, u podne na dvije, a uvece na tri?« Edip joj je odgovorio da je to covjek, jer kao dijete puzi na sve cetiri, kao odrastao ide na dvije noge, a kao starac hoda pomazuci se stapom. To je bio pravi odgovor, pa se Sfinga u bijesu bacila sa stjene i umrla.