VINSENT VAN GOGH (1853-1890)
|
Njegovo slikarstvo-preko 850 slika, kao neko besomučno traganje, po cijenu života i razuma, za izrazom kojim bi se iskazao identitet (otud veliki broj autoportreta) i odnos sa svijetom, predstavlja neprekidno istraživanje sklada boja, crteža i oblika, koji obiluju emocijama i značenjima.
MUČAN ŽIVOT |
|
Vinsent van Gogh je rođen 1853. u Zundertu, nedaleko od belgijske granice. Sin pastora kao dijete nestabilan i uznemiren, rano pokazuje smisao za crtanje, ali slikarstvu će se posvetiti tek poslije više različitih nesrećnih iskustava. Poslije školovanja radi kao službenik u umjetničkoj galeriji Gupil u Hagu, Londonu i Parizu (1869-1876) i biva otpusten. Prvo razočaranje u ljubavnom životu, 1874. ostaviće u njemu dubok žig.Traganje za apsolutnim vodi ga propovedanju hrišćanstva, ali njegova evanđeljska misija kod rudara u Borinažu, koju je vodio, reklo bi se fanatičnim zanosom, neće naići na odobravanje crkvenih vlasti (1879). Neuspijeh će ga pratit čitavog života: njegovo djelo će imati malo odjeka i za života će prodati jedno jedino platno-uz usamljenu, ali stalnu, moralnu i finansijsku podršku mlađeg brata Tea (veoma bogata prepiska između dva brata ima veliki značaj). |
OD NOJNENA DO PARIZA |
|
ZVJEZDANO NEBO (1889) |
Od 1880. krenuo je putem umjetnosti, obrazujući se na crtežu, na kopiranju Mijea, koga duboko poštuje, na i na seoskim temama. Seoske teme nalazimo u njegovim počecima, 182, slikama u ulju, što mu je savjetovao njegov rođak, slikar Anton Mov. Oslanjajući se na holandski realizam tokom boravka u Nojnenu, u |
Kampini (Ljudi koji jedu krompir, 1885, Muzej Van Gog, Amsterdam), on kod sebe otkriva, od boravka u Anversu novo interesovanje za boju. Njegova paleta postaje svijetlija i raznovrsnija, a faktura veća. Čini mnoge tehničke eksperimente koje primjenljuje na mrtve prirode i portrete (Otac Tangi, 1887, Rodenov muzej, Pariz) | |
PAROKSIZAM U PROVANSI Na jugu Francuske, boja i svjetlost naći će kod njega najjai i najličniji izraz. U Arlu umjetnik će usmjeriti svoju paletu ka intezivnijim tonovima i hromatskim odnosima (žuto-plavo, crveno-zeleno: Most Langola, Muzej Kreler-Miler, Oterlo; Noćni kafe, Univerzitet u Jelu). Nakon neuspijele saradnje sa Gogenom, što će ga odvesti do kritične faze (kada je sebi odsjekao lijevo uvo)-prve manifestacije epileptičnog karaktera, Van Goga smještaju u ludnicu u Sen Remi u Provansu. Tada se javljaju konvulzivni potezi na platnu, gdje duge isprekidane linije, razbuktali pejzaži i iskrivljene forme iskazuju njegovu uznemirenost: serije maslina, čempresa, Žitnih polja; Zvjezdana noć (Muzej moderne umjetnosti, Njujork).
|
SUNCOKRETI (1889) |
|
OVER SIR OAZ
U maju 1980. doktor Gaše, ljubitelj umjetnosti, prima Van Goga koji će u Over sir Oazu naići na atmosferu povjerenja, što će se odraziti u njegovim slikama sa cvijećem, s pogledime na sela ili portretima, i pored iskrivljenosti obrisa (Crkva u Overu, 1890, Muzej Orsej, Pariz). Ali ponestaje mu enrgija da bi suzbio tjeskobu koja ga obuzima i koja ostavlja tragičan trag na njegovim poslednjim slikama (Žitno polje sa gavranovima, 1890, Muzej Van Gog) prije nego što će izvršiti samoubistvo-ispaljuje sebi metak u grudi 27. jula i umire 29. jula.
|