"Pocetak, sredina i kraj
rodjenja, rasta i savrsenstva svega sto vidimo sastoje se od suprotnosti,
postoje u suprotnostima i usmereni su prema suprotnostima i bez obzira sta
suprotnost jeste postoje akcija i reakcija, postoji kretanje, razlicitost,
mnogostrukost i red, postoje stepeni, postoji niz stvari i njihova
promenljivost". Djordano Bruno (1548-1600.)
|
Djordano Bruno je imao sholasticko ucenje.Za njega su najvazniji pojmovi bili RAZUM i SLODODNO ISTRAZIVANJE.Govorio je o tome da se svemir sastoji iz mnostva svijetova i sva je priroda ziva i oduhovljena. On je dao panteisticku misao renesanse koja glasi:"Priroda je Bog ,odnosno bozanska moc koja se javlja u svim stvarima".Bog nije izvan svijeta nego je transcendentalan,on je dusa svemira,sila koja je u svemu prisutna. Djordano Bruno je smatrao da je svijet beskonacan i da se sastoji od mnostva monada koji su centri sila. Covjek sam je dio upravo svjetske cjeline i sam gradi svoj zivot i srecu na svoj nacin i samostalno. Bio je protivnik religije i kako ga crkva i uopste hriscanstvo nije prihvatalo,odnosno nije prihvatalo takvo ucenje o svijetu i kosmosu kao uostalom sto nije prihvatila ni druga ucenja ( u tom periodu Nikola Kopernik i Galileo Galilej,i mnoge druge izvan ovih vremenskih granica) optuzen je.Optuzba je kratka i glasi:"On naucava nauku o mnostvu svjetova i beskonacnosti svemira".
Biografski podaci
Na padini planine Vezuv, u gradicu Nola, rodjen je 1548. Djordano Bruno. Njegovom rodjenju je prethodio vazan dogadjaj koji ce odrediti njegovu tragicnu sudbinu. Astronom Nikolaj Kopernik napisao je 1543. "De revolutionibus orbium coelestium", gde nasuprot ucenju crkve da je Zemlja centar Svemira razvija teoriju da se Zemlja svakog dana okrece oko svoje ose i sa ostalim planetama kruzi po orbiti oko Sunca.
Dete koje ce ime porodice Bruno uciniti besmrtnim zvalo se Filipo. U desetoj godini decak je poslat u skolu u Napulj a u petnaestoj u dominikanski manastir, gde je dobio ime Djordano. Odmah se pobunio protiv svestenika koji "pokusavaju da me odvuku od vrednijih i uzvisenijih razmisljanja, da moj duh okuju lancima i da od slobodnog coveka u sluzbi vrlina stvore od mene roba jadnog i glupog sistema prevare".
Uskoro je Djordano nabavio primerak Kopernikove knjige. U 24. godini napisao je komediju u kojoj daje plasticnu sliku izopacenosti koja ga okruzuje. Odmah je optuzen za jeres. Pobegao je iz manastira i poceo lutanje koje je trajalo petnaest godina.
U Francuskoj stice naziv doktora teologije. Kao vanredni profesor ima mogunost da zivi u Parizu i da deo vremena posveti pisanju.
U 35. godini odlazi u Englesku. Kraljica Elizabeta otvoreno izrazava odusevljenje njegovim delima. U Oksfordu Djordano drzi predavanja o besmrtnosti duse, o doktrini reinkarnacije kao i o Kopernikovoj teoriji.
Umro je ponosno.Spaljen je na trgu u Rimu 1600. godine
PS Filipo je bio i ljudsko bice. Jedna od optuzbi se odnosila na njegov "nemoralni zivot". Evo njegove pesme poznate kao "Izvinjenje Nolanca" (coveka iz Nole):