II STVARANJE MODERNE DRŽAVE

Egipat, službeni naziv Arapska Republika Egipat (Jumhuriyat Misr al-Arabiyah), zemlja u sjeveroistočnoj Africi i jugozapadnoj Aziji.

Početkom IV vijeka p.n.e. nizovi osvajača su donijeli nove religije i jezike na područje Egipta. Poljoprivredna bogatstva, centar trgovine, dug period političkog jedinstva održavao je kulturu na visokom nivou. Iako je Egipat danas arabijsko govorno područje i islamska zemlja ipak sadrži važne aspekte hrišćanske, grčko-rimske i drevne tradicije starosjedilaca. Muslimanski Arapi osvojili su Egipat 641. godine n.e. i od tada je postao dio arapskog i muslimanskog svijeta. Modernu državu osnovao je Muhamed Ali, koji je bio sultanov podanik u Egiptu od 1805. do 1849., dok je država bila provinicija Otomanskog carstva. Britanija je zauzela Egipat 1882. godine. Poslije 40 godina kolonijalnog ropstva Egipat je 1922. postao nezavisna monarhija. Međutim, prisutnost britanske vojske zajedno sa monopolom Britanije u proizvodnji i otkupu egipatskog pamuka prisiljavali su novostvorenu monarhiju da se i u unutrašnjoj i u vanjskoj politici ravna prema volji Britanaca. Tek 1952. kada je mlada revolucionarna inteligencija uspjela da na čelu sa grupom oficira unutrašnjom revolucijom protjera kralja i proglasi republiku došao je kraj i britanskom tutorstvu. Na energične zahtjeve nove revolucionarne vlade Velika Britanija je bila prisiljena da povuče vojsku i iz zone Sueckog kanala, čime je Egipat stekao potpun suverenitet na čitavoj svojoj teritoriji.

Poslije sloma neuspjele britansko-francusko-izraelske agresije na Egipat 1956. porastao je međunarodni ugled Egipta. Otada revolucionarna vlada provodi unutrašnje reforme, koje u krajnjoj liniji teže ka socijalizmu. U vanjskoj politici Egipat je dosljedan pobornik arapskog jedinstva i aktivne koegzistencije među narodima. Cijeli arapski svijet priznaje ga svojim predvodnikom u svjetskoj politici. U ratu sa Izraelom 1967. Egipat je pretrpio poraz, čime su mu nanijete velike štete, među kojima su svakako najosjetljivije privremeni gubitak Sinajskog poluostrva i obustava prometa na Sueckom kanalu. Takse koje je Egipat ubirao za prolaz brodova Sueckim kanalom bile su jedan od njegovih najznačajnijih prihoda.

Odugovlačenje mirnog i pravednog rješenja spora sa Izraelom, preko OUN-a i preko konferencije četiriju velikih sila, dovodi Egipat u situaciju da troši ogromna sredstva za naoružanje, što je svakako veliko opterećenje za njegovu privredu.

Za vrijeme predsjedničke vladavine Anvara al-Sadata 1979. Egipat je postao prva arapska nacija koja je potpisala mirovni sporazum sa jevrejskom državom Izrael. Egipat je najznačajniji politički i kulturni centar Arapskog svijeta.

Nazad