FRANCUSKA

        U XVI vijeku još uvijek vlada gotika, i to u veoma bijnom obliku, naročito u sakralnoj arhitekturi, koja je u suštini konzervativna. Gradska arhitektura poštuje takođe stare tradicije, tako da se i pored zabrane nastavlja izgradnja drvenih kuća. Mnoge kuće imaju još gotski izgled, sa prozorima u obliku oštrog luka, sa mansaradama i kulicama. Na zamkovima se ubrzo opažaju prve promjene. Pošto je postao boravište namjenjeno odmoru i razonodi, zamak gubi svoj odbrambeni karakter, njegove fasade dobijaju velike prozore i nisu više stroge, njegov plan se mjenja. Francuski arhitekt XVI vijeka se trudi da prilagodi italijanske modele geografskim uslovima i dugoj tradiciji francuskih neimara. On izbjegava terase i galerije, a značaj simetrije, bitan u Italiji, u početku nije shvaćen u Francuskoj. Francuski arhitekti vole velike ansamble(projekti za Luvr), koji u već vesnici ostvarenja klasične epohe u Versaju. Na obalama Loare, gdje je dvporac Amboaz Šarl VIII poslao radnike dovedene iz Napulja 1495, pojavila se prva francuska renesansa. Tek polovinom vijeka renesansa u Francuskoj postaje klasična i stiče svoju orginalnost. Ovaj odlučujući preokret nastaje u mnogome dolaskom na dvor, 1541. godine, arhitekte Serlija iz Bolonje, on uči francuske zidare pravim pravilima arhitekture koji su zasnovani na nauci o proporcijama i na proučavanju antičkih spomenika. Njemu se može pripisati divan dvorac Ansi-le-Fran, koji je ilustracija njegovih teorija. Sakralna arhitektura, gotska po trdiciji, daje više otpora italijanizmu nego klasicizmu. Nove težnje se najprije javljaju u dekoru. Retko se gradilo tako smelo kao što je kpela u Aneu, koja je u cijelini nadahnuta velikim Primatičovim projektom grobnice dinastije Valoa. Na Sent-Estašu, koji je sagrađen u Prizu, plan i struktura su još uvijek gotski, sa renesansnim ukrasima. Verski ratovi i neredi krajem vijeka uveliko ometaju zamah francuske arhitektura sve do Anrija IV.

back