Psihodepresori
Ova grupa obuhvata alkohol, barbiturate i preveliki broj sintetičkih umirivača ( benzodiazepina) i tableta za spavanje ( hipnotička sredstva). Zajedničko za sva ova sredstva je da uzrokuju pospanost, umirenje, prijatno popuštanje napetosti, i kao rezultat dejstva na više centre mozga, alkohol i njegovi "stimulativni" efekti posebno mogu oslabiti kočnice tj. samokontrolu stečenog ponašanja.
U grupu umirujućih sredstava - psihodepresora spadaju:
Barbiturati spadaju u grupu umirujućih sredstava- psihodepresora, i kao takvi služe, pored ublažavanja i sprečavanja raznih bolova, za liječenje epilepsije, kao i za anesteziju pri medicinskim intervenicjama. Te laboratorijski pripravljene droge ponekad propisuju i doktori kao lijek protiv nesanice i tjeskobe, kao "tablete za spavanje" ili smirivanje. Propisuju se i ljudima koji su na granici snaga zato što ih muče prevelike brige i tjeskobe, i što su stalno na rubu živaca.
Uzeti u velikim dozama mogu dovesti do veselog raspoloženja ( euforije), što liči na stanje alkoholisanosti. Kombinovani sa alkoholom, heroinom i amfetaminom, mogu dovesti do teškog trovanja pa i do smrti. Apstinencijska kriza je vrlo žestoka, ponekad čak i smrtonosna. Zbog toga je strogo kontrolisano propisivanje barbiturata ( izdaju se u određenim slučajevima na recept u duplikatu, uz zavođenje u posebne knjige narkotika).
Danas se barbiturati propisuju mnogo rjeđe, a njihova se zdravstvena upotreba pažljivo prati. To je zbog mnogih problema u prošlosti, nastalih zbog njihove upotrebe, te zbog navikavanja te nastajanja psihičke i fizičke ovisnosti.
Kod hronične upotrebe barbiturata javlja se, pored ostalog, agresivnost i poremećaj koordinacije. Slično barbituratima djeluju metakvalon ( stvara psihičku i fizičku zavisnost), glutetilid - djeluje slično heroinu, razvija fizičku zavisnost...
 |
 |
|
pilule barbiturata |
Benzodiazepini pripadaju grupi poznatih hipnosedativa ( bensedin, apaurin, tavor, demetrin, nobrium...). Zbog svojih efekata ( brzo izazivaju pospanost, san i smirivanje, otklanjaju napetost), stekli su popularnost, ali ako se uzimaju bez ljekarske kontrole, nastaje fizička i psihička zavisnost.
Težnja osoba da izazovu euforične efekte dovodi do zloupotrebe lijeka i mnogih štetnih posljedica. Osobe se, često samoincijativno, opredjeljuju za uzimanje ovog lijeka, nadajući se da će tako riješiti neka svoja opterećenja i probleme.
Najveći broj osoba je stekao zavisnost koristeći tavor ( lorezepam, lorsiran) za smanjenje anksioznosti i straha.
Iako imaju posebne karakteristike, benzodiazepini rijetko uzrokuju apstinencijalne krize i daleko su sigurniji u kliničkoj praksi od barbiturata. Uvijek treba imati u vidu i njihovu potencijalnu opasnost, stvaranje zavisnosti.
 |
|
pilula bezodiazepina |
Analgetici su sredstva koja djeluju na centralni nervni sistem i tako ublažavaju bol ili ga u samom začetku zaustavljaju ( kupiraju). Svojim otrovnim djelovanjem mogu oštetiti jetru i bubrege.
Trodon je po hemijskoj strukturi sličan opijatskim analgeticima, stvara i psihičku i fizičku zavisnost. Velike doze trodona izazivaju zastoj ili prestanak disanja, gubitak svijesti, suženje zjenica i komu. Kombinovan sa alkoholom dovodi do epileptičkih napada.
Optalidon, plivadon, sponzilaciboltin... spadaju u grupu hipnoanalgetika. Ponekad na žurkamagrupe učenika u pubertetu služe ontalidon ili druge tablete uz koka-kolu. Ljekarima je poznato da povećana doza plivadona izaziva glavobolje i bolove, umor i netolerantnost u komunikaciji. Sve ove droge mogu, potencijalno djelujući na nervni sitem, da uzrokuju apstinencijalne simptome i moguće komplikacije koje treba isticati. Alkoholna ili barbituratna apstinencijalna kriza kod snažne fizičke zavisnosti, može ugroziti život.
