INSTRUMENTI I INSTRUMENTALNA MUZIKA
U XVII vijeku mnogi instrumenti su usavršeni ili su dobili oblik vrlo sličan današnjem. To se posebno odnosi na porodicu violina. Čuveni kremonski graditelji instrumenata-Amati i Gvarneri-stvorili su primjerke izuzetne ljepote i ogromne vrijednosti. U drugoj polovini XVII i prvoj polovini XVIII vijeka najznačajniji graditelj bio je Antonio Stradivardi, čiji instrumenti sve do danas važe za najbolje. Tajna njihove izuzetnosti ne leži primarno u obliku (on bi se još i mogao kopirati), već u izboru i pripremi drveta i naročito izradi laka. Pravljenje instrumenta je dugotrajan posao i traži mnogo više od zanatske spretnosti i znanja. To je takođe umjetnost.
U baroku su usavršeni i duvački instrumenti-flauta, oboa, fagot. U XVIII vijeku pojavio se engleski rog-mekog nazalnog tona, to je bio savršeniji zamjenik oboe da kača.
Lovački rog se takođe usavrsava, te u drugoj polovini XVII vijeka postaje umjetnički instrument. U Bahovo vrijeme korišćene su visoke trube-klarine, virtuozni instrument koji je potom u orkestru druge polovine XVIII vijeka zamijenjen klarinetima.
Veliki uticaj na razvoj instrumentalne muzike imalo je dalje usavrsšavanje instrumenata sa dirkama. U zrelom baroku dolazi do diferencijacije muzike za orgulje i za čembalo. Početkom XVIII vijeka pojavljuje se prvi primjerci klavira sa čekićima. Njegovo usavršavanje potrajaće narednih stotinak godina.
Prodornost tona baroknih instrumenata bila je manja od prodornosti današnjih, pa je orkestarska muzika bila pretežno kamernog karaktera. U renesansi je postojalo zajedničko muziciranje, ali se prvi pravi orkestri formiraju tek u baroku. Njihovu osnovu čine gudački instrumenti i kontinuo koji se izvodi na nekom od instrumenata sa dirkama. Visoke dionice gudača udvajaju drveni duvački instrumenti - flaute, oboe, dok basovu dionicukontinua podržavaju duboki gudački instrumenti i fagot. Koriste se rogovi (horne), kao i klarine. Sastav orkestra varira prema prilikama koje kompozitoru stoje na raspolaganju, a bilo je uobičajeno priređivanje aranžmana za dostupne ili, jednostavno željene kombinacije instrumenata u ansamblu. U baroku, zapravo, ne postoji muzika koja je striktno bila namijenjena određenom instrumentalnom sastavu da se ne bi mogla prilagoditi nekom drugom. Naprotiv, česte transkripcije i prerade imaju za cilj samo da premoste eventualne tehničke prepreke izvođenju. Koncerti za violinu, recimo, lako se sviraju na flauti, a nije rijetko ni da se povjeravaju čembalu. I sve druge kombinacije dolaze u obzir. Ovakvu praksu izmijeniće tek klasičari.
|
|
|
|
|
|