Aleksandar Obrenović (1889-1903).

1889. godine abdicirao je kralj Milan O., dobrovoljno se odrekao prestola u korist maloljetnog sina Aleksandra. Obrazovano je namjesništvo koje je vladalo u ime maloljetnog kralja, ali 1893. godine Aleksandar je izvršio prvi državni udar. Tada se proglasio za kralja, a bio je maloljetan (nedostajalo mu je par mjeseci do 18. godine).

  1894. godine Aleksandar je izvšrio drugi državni udar ukidanjem Ustava iz 1888. god. i vratio Srbiju na Ustav iz 1896. god. Onda se čak vratio kralj Milan koji je postao komadant vojske. Srbija tada ima dva kralja - prvi koji vlada, a to je Aleksandar i drugi koji odlučuje, a to je njegov otac Milan.

  Aleksandar Obrenović je bio rastrzan između rastavljenih roditelja (kralja Milana i kraljice Natalije). Milan je bio austrofil i protivnik liberala, a Natalija je bila rusofil i za radikale. 1889. god. na Ivanjdan izvršen je atenatat na Milana, ali neuspješno i opet su optuženi radikali. Nikola Pašić se držao ponizno na sudu pa je dobio samo uslovnu kaznu, a ostali po 20 godina.

  Došlo je do "fuzije" radikala i naprednjaka, a rezultat toga je da kralj Aleksandar daruje narodu Ustav 1901. godine. Po ovom ustavu uvodi se dvodomna skupština, odnosno uvodi se Senat ali tako da dio senatora postavlja kralj. Dolazi do razdora među radikalima i javljaju se tzv. mladi radikali ili Samostalana Radikalna Stranka- SRS.

  Ovakva vladavina je dovela do nezadovoljstva naroda, naročito u radničkoj klasi i vojsci, zbog nepotizma tj. napredovanja rođaka kraljice Drage Mašin.

  MAJSKI PREVRAT- 28/29. maj 1903. godine .

Majski prevrat se desio na 35. godišnjicu ubistva kneza Mihaila. Ubijeni-kraljevski par, predsjednik vlade, ministar vojni i Dragina braća- Lunjevice. Organizator je poručnik Dragutin Dimitrijević Apis, porijeklom Cincar. On je organizator tajne organizacije " Crna ruka"- ujedinjenje ili smrt! Oni će organizovati i sarajevski atentat ali bez znanja Pašića i vlade- mimo znanja vlade i zvanične politike. Ovo je klasičan vojni udar ali je specifičan jer nije uvedena vojna diktatura i nije proglašena republika.

 

 

 

home