Površina: 42 000 000
kvadratnih kilometara
Populacija: 731 000 000 stanovnika(Amerikanci)
Razlikujemo tri velike cjeline: Sjevernu Ameriku i Južnu Ameriku, koje čine glavni dio kontinenta, odvojene zemljouzom koji predstavljaju Srednju ili Centralnu Ameriku.
GEOGRAFIJA
Reljef. Razvučen na preko 15 hiljada km od sjevera ka jugu, kontinent od
istoka prema zapadu nudi tri vrste reljefa, koji se naizmjenično nižu: pacifička
fasada omeđena je visokim planinskim vjencima(akonkagva dostiže 6 959 m),
Kordiljeri(Stjenovite planine na sjeveru i Andi na jugu), djelimično vulkanskog
porijekla obuhvatajući visoravni(Veliki američki basen ili bolivijski
Altiplano).Atlantska fasada optočena ponekad obalskim nizijama, posjeduje
planine srednje visine(ne preko 3 000 m) kao Apalači na sjeveru, zatim
visoravni(kao npr. Brazilska visoravan na jugu).Središnji dio sastoji se od
prostranih, nižih, sedimentnih oblasti, kao što je američka prerija(koja se
prostire do Kanade) i amazonska prašuma koja se najčešće poklapa sa ogromnim
riječnim slivovima(Misisipi-Misuri, na sjeveru i Amazon na jugu).
Klima i vegetacija. Bilji i životinjski svijet razvija se u zavisnosti od
reljefa i geografske širine.Veliki dio Sjeverne Amerike je pod uticajem umjerene
klime.Na višim dijelovima, zime su oštre, takođe, u unutrašnjosti, usljed
udaljenosti od okeana.Padavine su obilne na planinskom zapadu, proređuju se ka
istoku koji je zaklonjeniji, pa se ponovo javljaju na atlantskom rubu.Dakle,
prelazi se sa tundre, na krajnjem sjeveru, na šumu i, vrlo brzo, na stepu(gdje
je suvo).Srednja Amerika, uska, obilato je zalivena kišama.Šumu često uništavaju
zbog plantaža i to u tropskim geografskim širinama.U ekvatorijalnoj Amazoniji,
naprotiv, gdje je toplo, a padavine obilne ona dominira.Poslije njih, nailazimo
na zonu preoređenih šuma, savana, stepa na Brazilskom platou i prerija na
jugu(pampasi).Stepa se ponovo javlja u Patagoniji, opkoljenoj Andima.Bordura
Pacifika pokazuje niz klimatskih varijacija koje su uslovljene kako geografskom
širinom, tako i postojanjem morskih strujanja.
Stanovništvo. Gustina naseljenosti je mala, manja od 20 stanovnika po
kilometru kvadratnmom, što je bez ikakvog značaja za jedan tako ogroman i
raznolik prostor.Veoma gusto naseljenim dijelovima, kao što su sjevero-istok
Amerike, obruč oko velikih jezera ili brazilski jugoistok(trougao Sao Paolo, Rio
de Žaneiro, Belo Horizonte) i pojedine oblasti Antila, suprotstavljaju se gotovo
puste oblasti na sjeveru Kanade i Amazonije.Prije dolaska Kolumba, naseljavanje
se ograničavalo na Ande(gdje su smještene tri velike metropole Bogota, Kito i La
Paz).Smjer kretanja bio je ka obalama koje su gotovo cijelom dužinom markirane
ogromnim gradovima: San Francisko, Los Anđeles, Vašington, Buenos Ajres;
Montevideo, Rio de Žaneiro, Lima,Santjago pa i Sao Paolo, koji nisu
udaljeni od obala okeana.
Međutim, po pitanju doseljenika Sjeverna i Južna
Amerika se veoma razlikuju, i to prvenstveno zbog istorijskog
naslijeđa(portugalski i španski doseljenici na jugu Rija Grande, a britansko
stanovništvo u Sjevernoj Americi i Kanadi).Sporeni uzrok su klima i reljef.U
privrednom domenu, to su dva potpuno različita svijeta koja opravdavaju
postojanje različitih analiza, a ne globalno američke situacije na tom planu.
|
|
|
|
|
|