U aridnim se zemljama kao posljedica uticaja klime javljaju geološki procesi
koji su oblikovali, poboljšali ili sačuvali neka mineralna ležišta. Podzemna
voda ispira mineralne rude i ponovno ih taloži u područjima blizu
nivoa
podzemne vode. Taj proces ispiranja koncentriše minerale u rudu koja se može
iskopavati.
Isparavanje u aridnim zemljama
povećava mineralnu akumulaciju u pustinjskim jezerima. Slanjače takođe mogu
biti izvori mineralnih ležišta oblikovanih isparavanjem. Isparavanje vode u
zatvorenim slijevovima taloži minerale poput gipsa, različitih soli (uključujući
natrijum-nitrat i natrijum-hlorid) i borata. Minerali koji se oblikuju u
isparavajućim ležištima ovise o sastavu i temperaturi slanih voda u vrijeme
taloženja.
Značajni isparavajući izvori se javljaju u pustinjama Velike zavale u SAD-u.
Mineralna ležišta su se proslavila zahvaljujući "timovima s 20 mula" koji su
nekad od Doline smrti do željeznice vukli vagone natovarene boraksom. Bor,
nastao od boraksa i isparavanjem borata, bitan je sastojak u proizvodnji stakla,
keramike, glazura, poljoprivrednih hemikalija, omekšivača
vode te u farmaciji,
u proizvodnji lijekova. Borati se iskopavaju iz isparavajućih ležišta kod jezera
Searles u Kaliforniji te drugim pustinjskim mjestima. Ukupna vrijednost
hemikalija proizvedenih iz jezera Searles znatno prelazi vrijednost od 1
milijarde US$.
Pustinja Atacama u Južnoj Americi jedinstvena je među svjetskim pustinjama po
svom velikom izobilju mineralnih soli. Od sredine 19. vijeka
u Atacami se iskopava natrijum-nitrat koji služi za proizvodnju eksploziva i gnojiva. Tokom
Prvog svjetskog rata iskopano je skoro 3 miliona tona natrijum-nitrata.
Vrijedni minerali smješteni u aridnim zemljama uključuju bakar u Sjedinjenim
Državama, Čileu, Peruu i Iranu; željezo, olovo i cink u Australiji; kromit u
Turskoj; zlato, srebro i ležišta uranija u Australiji i Sjedinjenim Državama.
Nemetalni mineralni izvori i stijene kao što su berilij, tinjac, litij, glina,
plavućac i troska takođe se javljaju u aridnim područjima. Natrijum-karbonat,
sulfat, borat, nitrat, litijum, brom, jod, kalcijum i spojevi stroncija se nalaze u
sedimentima i slanim vodama blizu površine koje su oblikovane isparavanjem
unutarnjih vodenih površina, često tokom nedavnih geoloških vremena.
Sastav rijeke Green u Coloradu, Wyomingu i Utahu sadrži ležišta u aluvijalnim
fenovima i isparenim slanjačama stvorenih u ogromnom jezeru čiji
se nivo
mijenjao milionima godina. Gospodarski značajna ležišta trone, glavnog izvora
natrijumovih spojeva, te tankih slojeva naftnog škriljevca bili su stvoreni u
aridnom okolišu.
Neka od najbogatijih područja naftom na Zemlji nalaze se u aridnim i semiaridnim
područjima Afrike i Srednjeg istoka, iako su naftna polja izvorno oblikovana u
morskoj plićini. Nedavna klimatska promjena smjestila je te rezerve u aridnu
okolinu.
Ipak se pretpostavlja da su ostale naftne rezerve eolskog postanka pa se i danas
nalaze u humidnim područjima. Rotliegendes, rezervoar ugljovodonika u Sjevernom
moru, povezan je s ekstenzivnim isparenim ležištima. Većina glavnih američkih
izvora ugljovodonika možda dolaze iz eolskih pijesaka. Stari slojevi aluvijalnog
fena takođe mogu biti rezervoari ugljoovodonika.