Oocite nastaju od prvobitnih klicinih ćelija koje se javljaju u ranom razviću.Te ćelije mitotičkim diobama obrazuju oogonije,od kojih će se razviti oocite.Kod većine hordata(sem nekih vodozemaca i riba) diobe oogonije se okončavaju i profaza mejoze I otpočinje prije sazrijevanja oocita.Kod zene sve potencijalne jajne ćelije ulaze u diploteni stupanj profaze I do rođenja,te ne preostaju rezervne oogonije.Mnogobrojne primarne oocite ostaće na tom stupnju mejoze nekoliko decenija.Dakle,oogeneza ne mora biti kontinuirani proces kao spermatogeneza.Činjenica je da kod žena postoje primarne oocite,dok pojedine oocite sazrijevaju u određenim intervalima.  

  U periodu od rođenja do završetka reproduktivne zrelosti žene broj oocita u jajniku se smanjuje od vise stotina hiljada na nekoliko desetina hiljada.Kod odrasle zene vecina oocita se nalazi u okviru prvobitnih folikula;oni se sastoje od oocite okružene jednim slojem folikularnih ćelija.

  Rastenje i razviće folikula odvijaju se u dvije faze.Prva obuhvata rastenje oocite,a druga uvećanje cijelog folikula.Sljedeća faza rastenja folikula zavisi od lučenja hormona hipofize.Prilikom svakog menstrualnog ciklusa od mnogo hiljada folikula samo 15-20 podliježe rastenju.Te promjene se manifestuju uvećanjem broja folikularnih celija i uvećanjem samog folikula;u unutrašnjosti folikula se obrazuje duplja ispunjena tečnošću bogatom polisaharidima.Krajem ove faze oocita se nalazi u duplji folikula ,a zreli folikuli(Grafovi folikuli) štrče na površini ovarijuma.Iz takvih uvećanih folikula tokom svakog ciklusa oslobađa se po jedna oocita;ona potom dospijeva u jajovod gdje moze biti oplođena.Ovulacija je prskanje folikula i oslobađanje funkcionalne jajne ćelije.Kod sisara svi navedeni procesi nalaze se pod kontrolom nekoliko hormona.Kod žene rast folikula pomognut je dejstvom folikulostimulirajućeg hormona(koji proizvodi hipofiza)i estrogena koji luče folikularne celije.Ovulacija je takođe regulisana međusobnim balansom folikulostimulišućeg i luteinizirajućeg hormona(FSH i LH).Poslije ovulacije folikul se transformiše u žuto tijelo,koje počinje da proizvodi estrogen i progesteron.Ovi hormoni djeluju na hipotalamus koji smanjuje sekreciju FSH i LH u hipofizi.Hormoni žutog tijela djeluju i na matericu,pripremajuci je za implantaciju(pricvrscivanje) embriona.Ako ne dodje do implantacije,za sada nepoznati mehanizam blokira proizvodnju hormona u žutom tijelu,a dio zida materice se odljubljuje za vrijeme menstruacije.U odsustvu aktivnosti žutog tijela sekrecija FSH i LH utiče na obnavljanje ciklusa rasta folikula.

 

 

 

 

 

 

POVRATAK NA POČETNU STRANICU