| Opšta
njemačka ofanziva na Zapadu otpočela je u 5 časova i 35
minuta 10. maja 1940. godine, odnosno nekoliko časova prije nego što
će Vinston Čerčil postati britanski premijer. Saveznici su očekivali da će nacističke snage u potpunosti ponoviti operaciju iz 1914. godine i napasti Francusku preko centralne Belgije. Međutim, Vermahtove jedinice ustremile su se sada preko Ardena, Luksemburga i južne Belgije, gdje saveznici nisu očelivali udar tenkovskih i motorizovanih trupa zbog močvarnih i planinskih predjela. Cilj njemačkih jedinica bio je da izbiju na Sedan, a potom na Lamanš, kako bi opkolili glavninu anglo-francuskih trupa i uništili je. Nekoliko časova poslije početka ofanzive, u Berlinu je izdato zvanično saopštenje da njemačka vojska ulazi u Holandiju, Belgiju i Luksemburg da bi ih "odbranila od invazije koju su pripremile Velika Britanija i Francuska". Ultimatumom je zaprijećeno vladama ovih zemalja da će "svaki otpor biti nemilosrdno slomljen", ukoliko da njega dođe, iako je fašistička agresija započela prije nego što je i saopšten sadržaj ultimatuma. Njemačka avijacija je na najbrutalniji način razarala holandske i belgijske gradove, ubijajući na hiljade ljudi, pretežno civila. Njihove tenkovske jedinice spojile su se 12. maja sa desantnim snagama na prilazima Roterdamu. Kraljica Vilhelmina i vlada pobjegli su avionom u London. Njemci su ubrzo potom okupirali Luksemburg i prinudili belgijsku vojsku da se povuče na liniju Anverpen-rijeka Meza. U podne 14. maja na ovu odbrambenu liniju stigle su i anglo-francuske snage. U isto vrijeme, udarna grupacija Vermahta probila je slabu francusku odbranu i ustremila se sa područja Dinana i Sedana prema ušću rijeke Some.Tenkovske jedinice grupe armije "A" izbile su 20. maja na Lamanš, kod Abvila, i dsjekle anglo-francusku grupaciju u sjevernoj Francuskoj i Belgiji od ostale Francuske. Praktično, u njemačkom obruču našlo se 45 savezničkih divizija. Ni Pariz ni London jednostavno nisu imali nikakav realan i odlučan plan za nanošenje opšteg protivudara, već su čitavu svoju koncepciju gradili na razuđenoj defanzivi i sporadičnim kontraudarima. Doduše, i francuski i engleski vojnici borili su se viteški, ali su njihove komande povlačile mlake i često pogrešne poteze, kojima se nije mogao zaustaviti njemački "Blitzkrieg"- munjeviti rat. |
Saveznici su ipak 21. maja preduzeli protivnapad,
nastojeći da se bočno ukline u njemačke položaje kod
Arasa. Dvije engleske divizije i jedna oklopna brigada počele su da
gone njemačku vojsku na jug, napredujući nekoliko kilometara.
U noći između 21. i 22. maja u napad na sektoru Arasa prešle
su i francuske trupe, postižući određene uspjehe. U
Hitlerovom Glavnom stanu nastala je nervoza, koja je graničila sa
panikom. Neki generali su tvrdili da je počela dugo očekivana
saveznička protivofanziva i da treba obustviti dalje njemačko
napredovanje prema Lamanšu i usredsrediti se na odbijanje
anglo-francuskog napada kod Arasa. Ali sve se ubrzo raspršilo kao mjehur od sapunice. Čerčil je naredio svojim jedinicama da odustanu od protivofanzive i vrate se na polazne položaje. To je prinudilo iznenađene Francuze da učine isto i vrate trupe na liniju kanala Due, La Bas i Betin. Njemačka grupacija je imala ogromnu nadmoćnost u tenkovima i avijaciji, tako da bi saveznici najvjerovatnije izgubili kako ljudstvo tako i zauzete položaje, da se nije desilo čudo! Naime, Hitler je neočekivano 24. maja naredio Rundštatu da do daljnjeg zaustavi nadiranje ka Denkerku 4. armije i tenkovskih grupa pod komandom Klajsta i Hota. Njemci su na taj način propustili da bez mnogo muka potpuno razbiju i zarobe veliku savezničku grupaciju. S druge strane, Englezi su vješto iskoristili nastalu pauzu da izvrše munjevitu evakuaciju svojih i djelimično francuskih snaga. U noći između 27. i 28. maja nova golema nesreća sručila se na saveznike. Belgijski kralj Leopold III, ne obavjestivši prethodno London i Pariz, odlučio je da kapitulira. Njemci su 27. maja uvidjeli svoju grešku i obnovili napade na Denkerk, ali su ih 3-4 izgubljena dana spriječila da ostvare svoj osnovni zadatak-likvidiranje savezničkih trupa na ovom području. U noći 4. juna posljednji engleski vojnici napustili su Denkerk, pa je za samo 5-6 dana, u okviru operacije "Dinamo", evakuisano iz Denkerka i njegove okoline 215 000 engleskih i 123 000 francuskih boraca. Jedinice Vermahta ušle su u Denkerk ujutru 4. juna. Svakako da su njemačke trupe postigle veliki uspjeh, ali ipak nisu ostvarile osnovni strateški zadatak, koji je nametao plan "Gelb". Anglo-francuske snage u flandriji nisu uništene, već su se za veoma kratko vrijeme prebacile morem u Veliku Britaniju. |
|
 |
 |
 |
 |
 |
 |