Kineski zid
Kineski
zid,
jedno
od
sedam
svetskih
čuda,
najveća
je
drevna
vojna
fortifikacija
u
svijetu
čija
je
izgradnja
najduže
trajala.
Prema najnovijim podacima, Kineski zid je dug više od
7000 kilometara. On je 1987. upisan u Listu svetske kulturne baštine.
Inače Kineski zid je počeo da se podiže u devetom vijeku pre naše ere. Tadašnje vlasti u centralnoj Kini radi odbrane od nasrtaja severnih nacionalnosti, dogradile su zid da spoje postojeće pogranične kule i tvrđave tako da je postepeno nastao dugi zid. Kasnije u periodu Proleća i jeseni (770-476 pre n.e.) i periodu Zaraćenih kraljevina (475-221 pre n.e.), vladari su se žestoko otimali za hegemoniju, tako da međusobni ratovi nisu imali kraja. Neki vladari su koristeći planinske visove, podigli u pograničnim oblastima zidove. Godine 221. pre naše ere, Ćinšihuang, imperator prve kineske dinastije Ćin je objedinio Kinu i spojio odgovarajuće zidove na severu Kine da formira na planinskim grebenima veličanstvenu pograničnu fortifikaciju za odbranu od napada konjice nomadskih nacionalnosti iz prostrane mongoslke stepe. Već tada je kineski zid dug više od 5,000 kilometara. Zatim, dinastija Han koja je nastavljajući dinastiju Ćin , produžila je kineski zid na više od 10,000 kilometara. U kasnijem periodu od 2000 godina, vladari svih kineskih dinastija su manje-više dogradili kineski zid, čija je ukupna dužina premašila 50,000 kilometara, više nego dovoljno da opaše Zemljinu kuglu za jedan kru
.
Kineski
zid koji se sada pominje, u stvari je zid renoviran u dinastiji Ming(1368-1644).
On počinje na zapadu kod prevoja Điajuguan u kineskoj provinciji Gansu
i završava se na istoku kod prevoja Šanhaiguan na morskoj obali u provinciji
Ljaoning. Prolazi preko 9 provincija, gradova pod direktnom centralnom upravom i
autonomnih pokrajina, ukupna dužina mu je 7300 kilometara. To je odbrambeni
objekat podignut na brdsko-planinskim područjima, pruža se na veoma složenom
reljefu, prolazi preko pustinje, stepe i močvara. Graditelji zida su
saglasno reljefu primenili na zidanju različitu i svojstvenu strukturu, zid
je tako postao jedan od najboljih odraza pameti predaka kineskog naroda.
Kineski
zid se pruža niz talasaste grebene, ispod zida su strme spoljne padine. Zid i
planine se međusobno udružuju i dopunjuju. Pod starovremenskim vojnim
uslovima, bilo je gotovo nemoguće da se vojska popne kroz opasan reljef do
ispod samog zida i zatim otuda povede ofanzivu na zid. Zid je podignut spolja od
ogromnih opeka i odsečenih kamenih blokova, a punjen iznutra kamenicama i
zemljom. Visok je oko 10 metara, na vrhu širok četiri-pet metara, dovoljno
za hod četiri konja uporedo, udobno za manevrisanje vojske i prevoz žita i
oružja. Sa unutrašnje strane zida su sazidane odgovarajuće kamene
stepenice i hodnici. Na svakih nekoliko stotina metara je podignuta po jedna
kula odnosno toranj za prenos dimnog signala. Kule su podesne za smeštaj oružja
i žita i za odmor pograničara. Kad je stigla neprijateljska vojska, kule
su se koristile kao odbrambeno utvrđenje, a u tornjevima se dimilo od
zapaljenog sena da gusti dim preko niza tornjeva brzo prenosi alarmni dimni
signal o neprijateljskoj ofanzivi.
Kineski
zid poseduje vrhunsku istorijsko-kulturnu i turističku vrednost. U Kini se
često kaže: Ko nije bio na zidu, taj ne može biti ocjenjen za junaka. I
domaći i strani gosti, među kojima i lideri stranih zemalja, svi se
osjećaju počašćenim što su mogli da se popnu na zid. Ostaje
sada nekoliko bolje očuvanih sektora, to su Badalin, Simatai i Mutianju u
Pekingu, Šanhaiguan na istočnom kraju zida koji je nazvan prvim prevojem u
Kini, i Điajuguan na zapadnom kraju u provinciji Gansu. Svi ovi sektori su
veoma posjećene turističke atrakcije kroz cijelu godinu.
Zid ja dugačak 2450 km, visok 16m, a širok od 5 do 8m. Predstavlja jedinu građevinu na Zemlji koja se može vidjeti iz svemira:
Kineski zid je oličenje uma i truda miliona radnih ljudi u drevnoj Kini. Zid je funkcionisao hiljadu godina, još uvijek nije pao. Kineski zid po svojoj milenijumskoj veličini i besmrtnom čaru odavno je postao simbolika krvnog srodstva i nacionalnog karaktera kineske nacije.