GRADJA I RELJEF
Najstariji dio Spanije, 600-800m visoka visoravan Meseta, gradjena je od pretkambrijskog i paleozojskog kristalicnog kamenja i starih kamenaca. Na sjeveru je okruzena mladim nabranim Kantabrijskim gorjem i Pirinejima(Pico de Aneto, 3404m), a na jugu Andaluzijskim gorjem ili Betijskim Kordiljerima, koji su gradjeni od mezozojskih itercijarnih naslaga. Andaluzijsko gorje sastoji se od nekoliko masiva, koji se pruzaju paralelno s obalom Sredozemnog mora;centralni dio Sierra Nevada s najvisim vrhom Spanije(Mulhacu, 3481m). Izmedju juznog ruba Mesete odnosno Sierra Morene i Andaluzijskog gorja nalazi se velika Andaluzijska tektonska depresija. Na sjeveroistocnom rubu Mesete pruza se Ibersko gorje, gradjeno od krednih i jurskih naslaga, a izmedju Iberskog gorja Pirineja i Kantabrijskog gorja depresija rijeke Ebro(Hragonska kotlina). S visoravni Mesete izdizu se planinski masivi Sierra de Gata , Sierra de Gredos i Sierra de Guadarrama, koji su nastali rasjedanjem u tercijaru. Obala je uglavnom strma i nerazudjena;dobro je razudjena samo obala Galicije i sjeverozapadne Spanije sa mnostvom zaljeva karakteristicnog oblika.
KLIMA
Na regionalne razlike u klimi uticu zimi depresije s Atlanskog okeana, ljeti
visok suptropski pritisak, reljef Meseta koja je okruzena planinama, ima
umjerenu kontinentalnu klimu s vrucim ljetom(Madrid u julu 25 stepeni)i hladnom
zimom(Madrid u januaru 4, 8 stepeni);godisnja kolicina padavina iznosi na
planinama 1000 mm a u nizim krajevima do 500mm. Pod jacim uticajem Atlantskog
okeana nalaze se jugozapadni dijelovi Spanije sa zimskim kisama. Najnepovoljniju
klimu ima mediteranski dio(godisnja kol. padavina 400-500mm, visoke
temperature).
VODE
Najveci dio Spanije prioada slivu Atlanskog okeana ;rijeke s Mesete teku
uglavnom od istoka prema zapadu. U Atlanski okean uticu Mino, duero, Tago,
Guadijana i Guadalquivir;a u Sredozemno more Segura, Jucar, Ebro i
Llobregat . Ebro odvodnjava Aragonsku kotlinu. Periodicni vodeni tokovi u suhom
jugoist. dijelu Spanije imaju vode samo za vrijeme jakih pljuskova. Zbog
razudjenog reljefa i jakog pada(brzice i slapovi)rijeke se koriste za dobijanje
elektricne energije, a u suhim krajevima i za natapanje. Osim donjeg toka
Guadalquivira spanske rijeke nemaju nikakve vaznosti za plovidbu;Guadalquivir je
plovan samo do Seville.
FLORA
Prvobitni biljni pokrivac, narocito sume, gotovo je potpuno unisten. Najvise
sume ima(27, 4% povrsine) na Pirinejima i u sjevernom primorju Atlanskog okeana.
U suhim krajevima Spanije razvila se umjesto suma kserofitna vegetacija manje i
gariga(hrast plutnjak, alepski bor). Na planinama koje primaju dosta padavina,
razvijeni su pasnjaci. Spanija pripada zapadnoj provinciji mediteranske florne
oblasti.
|
|
|
|
|
|