Cerska i Kolubarska bitka

U čuvenoj Cerskoj bici, poslije tri dana borbe, porazila je austrougarsku vojsku i prisilila je da se povuče sa teritorije Srbije.,sredinom avgusta 1914. To je bila prva srpska i saveznička pobjeda u Prvom svjetskom ratu.

Srpska vojska je spremno dočekala napad agresora i zahvaljujući visokom moralu boraca i umješanost svojih vojskovodja (Radomir Putnik, Stjepa Stjepanović, Živojin Mišić i Petar Bojović) i već sredinom avgusta 1914. godine u čuvenoj Cerskoj bici, poslije tri dana borbe, porazila austrougarsku vojsku i prisilila je da se povuče sa teritorije Srbije.

 

 

                                                                              

Radomir Putnik                               Stjepa Stjepanović                      Živojin Mišić                                   Petar Bojović

 

U prvoj godini rata  Crnogorci su odolijevali napadima Austrougarske iz pravca Boke Kotorske i primorja, uspješno braneći lovćenski front. Reorganizujući i uvećavajući svoje snage, komadant austrougarske vojske Balkanske , Poćorek je u septembru 1914. otpočeo novu ofanzivu iz dva pravca : prko Drine i iz Srema.Linija fronta se spustila južno od rijeke Kolubare.najveći pritisak srpska vojska je trpila na planini Suvobor. Prema sjajno zamisljenom manevru MIšića, prešla je u protiv ofanzivu i u vješto izvedenoj Kolubarskoj  bici prisilila neprijatelja na brzo povlačenje. Oslobodila je ponovo čitavu Srbiju sa Beogradom.(15.12.1914.)

Zbog poraza u Kolubarskoj bici Poćorek je ubrzo smijenjen. Za novog komadanta ekspedicije protiv Srbije postavljen je njemački general Makezen. Njemci i njihovi saveznici Austrougari su se dugo pripremali za ponovni napad na Srbiju i Crnu Goru. Oktobra 1915. otpočela je velika ofanziva ,sa neuporedivo većim i mnogo opremljnijim snagama.

 

                                                Odbrana Beograda i povlačenje srpske vojske

 

Visoka patriotska svijest srpske vojske najbolje je posvjedočena junačkom odbranom Beograda oktobra 1915. U teškoj borbi gotovo su svi herojski izginuli. Srpska vojska se morala povlačiti kroz bespuća i gudure, preko Kosova i Metohije, dijela Crne Gore i Albanije.Kroz Albaniju srpsku vojsku je napao onaj dio Albanaca koji nije priznavao vlast Esada-paše Toptanija,saveznika Srbije. Srpska vojska dospjela je na Krf, gdje su je iz albanskih lukaprebacili saveznički brodovi.

 

 

 

                                                            Mojkovačka bitka

  Janko Vukotić

 Sudbinu sličnu Srbiji doživjela je i Crna Gora. Crnogorska vojska pod vođstvom generala Janka Vukotića januara 1916. kod  Mojkovca pružila veoma snažan otpor austrougarskoj vojsci, čiji je cilj bio presijecanje odstupnice srpskoj vojsci preko Kosmeta i Albanije, zatim i njeno potpuno uništenje. Početkom 1916. Crna Gora je bila okupirana. Kralj Nikola je napustio zemlju, a vojska je bila razbijena i većinom zarobljena. Kralj Nikola je napustio zemlju, a vojska je bila razbijena i većinom zarobljena.Samo je jedan dio uspio da se održi u teško pristupačnim krajevima, nastavljajući otpor okupatoru. Drugi dio je ostao u zarobljeništvu.

 

 

                                              Solunski front i oslobođenje zemlje

 

Poslije nekoliko mjeseci srpski vojnici su inače nedovoljno oporavljeni , sa ostrva Krfa prebačeni na Solunski frontgdje su u jesen učestvovali u bici na Kajmakčalanu i oslobodili Bitolj.  Solunski front se stabilizovao sve do septembra 1918. Srpska vojska je veoma brzo oslobađala zemlju tako da je do 1. novembra oslobođena cijela Srbija sa Beogradom.Vaznost Solunskog fronta za okoncanje rata bila je ogromna. Srbija i Crna Gora su podnijele velike žrtve i dale veliki doprinos snagama antante za pobjedu nad Centralnim silama.