-Okeanska voda i tektonika

Golemo prostranstvo morske vode koje preovladava na Zemljinoj površini čini našu planetu jedinstvenom u Sunčevom sistemu.

Okeani i mora prekrivaju više od dvije trećine Zemljine površine.Zapravo, količina vode u njima toliko je velika da bi Zemljina površina kada bi se pretvorila u glatku kuglu, bez topografije, bila potpuno prekrivena morskom vodom dubokom otprilike 2500 metara.Dno ispod te velike količine morske vode uključuje obilježja kao što je najrašireniji planinski lanac na planeti, njdublji jarak i najkveća građevina što su je podigli živi organizmi.Život se najprije razvio u okeanima, a danas oni podržavaju golemu raznolikost vrsta u rasponu od mikroskopskih organizama do najveće životinje na svijetu, plavog kita. Okeani su i pokretačka sila koja gorivom opskrbljuje svjetsku klimu, mijenja je, a u tom procesu širom planeta prenose goleme količine energije koja potiče od Sunca. Svjetski okeani sadrže oko 1,35 milijardi kubnih kilometara morske vode, ali ta golema količina nije jednoobrazna, nego se razlikuje po nekoliko fizčkih svojstava, među kojima su temperatura, slanost, pritisak i razina osvjetljenosti.

-SVJETLO

Svjetlo može doprjeti duboko kroz okeansku vodu ali stepen boje ili valne dužine svjetlosti prodiru do raznih dubina. Bijelo svjetlo, kao što je sunčevo, sadrži mješavinu valnih dužina u rasponu od crvene i narandzaste (duga frekvencija) na jednom kraju spektra, do plave i ljubičaste (kratke) na drugom. Okeanska voda snažno upija duže valne dužine, dok je količina vrlo kratke svjetlosne frekvencije (ljubičasta) u sunčevoj svjetlosti mala. Posljedica je to da u plavom području spektra vrlo malo svjetlosti dopire dalje od 45 metara dubine, pa ronioci koji silaze u to područje sve vide u plavosivoj boji. Ispod dubine od oko 200 metara čak i ta plava svjetlost biva upijena, pa je okean gotovo posve mračan. Kako se oslanjaju na svjetlost da bi vršili fotosintezu, fitoplanktoni su ograničeni na gornje slojeve okeana, šta, opet, utiče na raspodjelu drugih morskih organizama. Malen je broj organizama koji žive u dubini koji su u stanju proizvesti vlastito svjetlo.

-SLANOST

Slanost ili salinitet okeana u prosjeku iznosi 35 grama soli po litri (1000 grama) vode, a često se izražava kao 35 dpl (dijelova po litri). Ta je koncentracija različita – najveća je na površini toplih mora, zbog isparavanja vode sa površine, a najniža je u polarnim okeanima, blizu ušća rijeka, gdje je visoki priljev slatke vode. Sol u okeanima izvorno potiče od minerala koji su se, u kišnici, rastvorili od stjena , a onda su ih rijeke prenijele u more. Rastvorena sol postoji u obliku jona (čestica s nabojem), a najvažniji su joni natrijuma, hlorida, magnezijuma i sulfata, iako, u manjim količinama, ima i mnogo drugih.

-PRITISAK

Jedinica kojom okeanografi mjere pritisak zove se bar(jedan bar iznosi 100 hiljada njutna po kvadratnom metru). Na morskoj su površini svi predmeti položni atmosferskom pritisku koji u prosjeku iznosi oko jedan bar. Pod vodom se pritisak povećava u omjeru od oko jednog bara na svakih 10 metara povećanjem dubine, zbog težine vode koja gore leži. To znači da je na dubini od 90 metara sveukupni pritisak 10 bara, ili 10 puta veći nego na površini, dok je na 4 kilometra dubine više od 400 puta veći nego na površini. Golemi je pritisak znatan izazov ljudskom istraživanju dubokoga okeana, a životinje koje tu žive pokazuju posebne prilagodbe.

-ZVUK

Zvuk u morskoj vodi putuje dalje i brže nego zrakom, a brzina u morskoj vodi mu je oko 1500 metara u sekundi,  odprilike 4 puta brže nego zrakom. Smanjenjem temperature smanjuje se i brzinas, a povećava sa povećanjem pritiska(dubine) vode. Učinci okomitih razlika u temperaturi i pritisku na brzinu zvuka znače da se u većini okeanskih područja sloj najmanje brzine zvuka nalazi na dubini od oko 1000 metara. Taj se sloj zove kanal SOFAR(engl. Sound Fixing and Ranging), služi tome da se ljudi koji koriste hidro-akustične i sonarne slušne naprave mogu sporazumjevati pod vodom a smatra se da ga koriste kitovi i delfini.

-TEMPERATURA

U tropskim i subtropskim područjima jaka sunčeva toplina zagrijava donji dio okeana pa nastaje široka vodena traka s temperaturama višim od 25 stepeni. Ispod povšine, od dubine oko 300 metara do oko 1000 metara temperatura naglo pada na odprilike 8-10 stepeni. To područje nagloga pada nazvano je termoklima. U višim širinama i polarnim okeanima povšinske se temperature kreću u rasponu od 0-5 stepeni.

Morsko dno leži na dubini u rasponu od 0-više od 11000 metara ispod morske površine.

Ponegdje je morsko dno jednobrazno prostranstvo a ponegdje je oblikovano spojem tektonskih i vulkanskih djelovanja koji su stvorili masivne planinske lance morska brda, duboke prokope i udoline.

-HIDROTERMINALNI ISPUSI

Spektakularna obilježja nazvana hidrotermalni ispusi smještena su na srednjookeanskim hrptovima, ili blizu njih, na prosječnoj dubini od oko 2100 metara. Ti su ispusi nalik vrućim izvorima a stalno ridaju obilne količine  mineralima bogate morske vode, na temperaturi od čak 400 stepeni. Minerali što se rastapaju u vodi i bakterije koje bujaju u tim tvarima podržavaju raznoliku zajednicu organizama uključujući divovske crve i školjke.

-OSTRVSKI LANCI I MORSKA BRDA

Lanac Havajskih ostrva, zajedno sa nizom morskih brda koja se pružaju na sjeverozapadu, čini jedan jedini lanac vrućih mjesta koji se protežu 6000 kilometara preko pecifika. Ova tzv. Vruća mjesta nastaju izbijanjem lave.

-OKEANSKE BRAZDE I OSTRVSKI LUKOVI

Najdublje djelove okeana nalazimo u ulegnućima u obliku lukova na okeanskom dnu koji se zovu dubokomorske brazde. Većina se svjetski dubokomorskih brazdi spušta u dubinu od preko 6000 metara, a najdublja je Marijanska brazda, strmoglavljuje se do 11034 metra, na svojoj najnižoj tački, Challenger deep.