IMPRESIONIZAM
Impresionizam je pravac koji se pojavio sedamdesetih godina XIX vijeka.Iako predstavlja nastavak realizma,on uspostavlja nov odnos prema svijetu.Slikari se vise ne zadovoljavaju preobrazavanjem i vrecanjem na tradiciju,kao sto su to cinili romanticari i neoklasicisti,vec tragaju za novim nacinom vizuelnog izraza.
Spontan odonos prema svijetu,a ne odredjen prema jednoj,uglavnom evropskoj kulturi,kao sto je bio odnos neoklasicista prema anticici,ili romanticara prema Sekspiru i gotici,omogucio je impresionizmu da koristi likovna iskustva svih,a ne samo evropskih stilova.Nije slucajno da su se impresionisti divili japanskim drvorezima-estampama i japanskoj umjetnosti uopste.Susret umjetnosti Dalekog istoka i impresionizam odlucna je prekretnica u svjetskoj istoriji umjetnosti.
Impresionizam se pojavio kada je prihvaceno Njutnovo otkrice spektra i njegov zakljucak da je bijela svjetlost sastavljena od boja.Impresionisticka slika je impresija-rezultat neposrednih vizuelnih utisaka o suncevoj svjetlosti i predmetima obasjanim njome.Odblesci na vodi,snijeg,nebo sa oblacima,plast sijena ili lokvanji na vodi,bili su povod za nastajanje impresionisticke slike.Posljedica slikanja svjetlosti izvan ateljea je rastocenost i dematerijalizacija oblika,spontan namaz boje koji se,kroz vidljiv trag cetkice,osamostaljuje kao vrijednost po sebi.Saznanje da je svjetlost sastavljena od boja,da u njoj nema bijele i crne vec samo toplih i hladnih boja kojima je moguce izraziti svjetlost i sjenku,naslo je punu primjenu u slikarstvu impresionizma,Slikajuci bojama Suncevog spektra,impresionisti stvaraju radosnu atmosferu.Njihov znacaj lezi u tome sto su otkrili ljepotu prirode i u slikanju pejzaza punog svjetlosti i atmosfere odlobodili sliku od religiozno-istorijske tematike.
 |
Najznacajniji impresionista je francuski slikar Klod Mone.Po njegovoj slici "Impresija,radjanje sunca",cio pravac je 1874.godine dobio ime.Svjetlost je za Monea bila jedina realnost ovog svijeta.Slikao je jedan motiv vise puta ali uvijek na drugaciji nacin.Najcuvenija mu je serije od oko dvadest slika fasade Ruanske katedrale.Tema njegovih slika,uglavnom pejsaz postaje nevazna,dok u prvi plan izbija atmosfera koju stvara svjetlost,mrlje boja i potezi cetkice. |
 |
Francuski slikar Ogist Renoar se takodje vezuje za impresioniste,mada veliki broj njegovih slika ne pripada impresionizmu.Na svojim slikama,on je osim svjetlosti istrazivao i pokret ljudske figure.S njim se i tematika mijenja,jer se prelazi sa slikanja pejsaza na prikazivanje gradskog zivota: zabave,dokolice,opere,ulice...Na slici "Kisobrani".koju je Renoar naslikao oko 1880.godine-plave,svjetlija i tamnije,sjenke,narandzasta svjetlost izrazavaju vrevu i zurbe gradske ulice.
U skulpturi impresionizam je dosao do izraza u djelima Ogista Rodena.Iako su mu uzori bili Fidija i Mikelandjelo,Roden je manje obradjivao kamen,a vise radio u bronzi i gipsu.Roden je u svojim djelima kao i slikari impresionizma dao utisak nedovrsenosti i igre svjetlosti na povrsinama.Na spomaniku Balzak,povrsine su toliko razlivene i razmeksane svjetloscu da se u njima skoro gube portretne karakteristike.
|
|
Na prelazu uzmedju XIX i XX vijek impresionizam su prihvatili i slikari juznoslovenskih naroda.Najveci broj nasih slikara na prelazu dva vijeka,prihvatao je impresionizam preko Minhena,gde su odlazili na skolovanje.Milan Milovanovic i Nadezda Petrovic su bili prvi koji su nase slikarstvo usmjerili ka Parizu,na samo izvoriste impresionizma.Nadezda Petrovic zauzima znacajno mjesto u nasem slikarstvu.Ona je organizovala saradnju sa slovanackim slikarima u koloniji u Sicevu i Prvu jugoslovensku izlozbu 1904.godine.Svoje najbolje impresionisticke slike."Notr-Dam" i "Bulonjska suma",naslikala je u Parizu.Na tim slikama sve je podredjeno boji i svjetlosti.U pejsazima Srbije,kao na primjer u slici "Resnik",Nadezda kroz snazan kontrast zelene i crvene boje,sirokim potezima cetkice i pastoznom fakturom izrazava snazan dozivljaj prirode. |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |