REALIZAM
Napori za stvaranje savremene umjetnosti odgovarali su namjerama realista koji su se,takodje javili sredinom XIX vijeka.Sa gledista pozitivizma Ogista Konta i socijalista-utopista Sen Simona i Pjera Prudona,umjetnost je cinjenica jednaka dostignucima nauke i tehnike.Kao sto naucna i tehnicka dostignuca zavise od drustvenog stanja,tako i umjetnost mora odrzavati drustvo.Ovakvo gledanje na ulogu umjetnosti znacilo je da slikari moraju prikazivati savremen svijet i zivot i odbaciti religijsku,mitolosku i alegorijsku tematiku.U svakom vidu umjetnosti ove epohe predstavlja se ono sto je realno i stvarno i s punom objektivnoscu.Posto realisticka umjetnost mora biti i sredstvo za stvaranje pravednijeg i boljeg drustva,svrha realizma je da se ukaze na socijalne nepravde koje trpe radnici i seljaci.Realizam je u umjetnosti donio novine samo u izboru teme i motiva,jer je realisticka obrada bila poznata i ranije u spanskom i holandskom slikarstvu i u djelima Karavadja.
Najznacajniji predstavnik realistickog slikarstva je Gistav Kurbe koji je teznje realizma izrazio rijecima:"JA NE SLIKAM ANDJELE,JER IH NE VIDIM".To je francuski slikar,socijalista,ucesnik u Pariskoj komuni.Borio se protiv izvjestacenosti akademskog slikarstva,realizam nije izrazio samo u prizorima savremenog zivota,vec i u materijalizacijij same boje,kroz njen gust,gotovo reljefni namaz.Za realizam njegove najznacajnije slike su:"Sahrana u Ornanu","Tucaci kamena", "Gospodjice na obali Sene",ali i slike pejzaza,marina,aktova i mrtve prirode. |
Drugi francuski realist,Onore Domije,postavio je uz Goju temelje estetici hronike i aktuelnosti.U svojim teznjama obojica su dosli do granice izmedju romantizma i realizma-do satire i karikature.Domijeova karikatura je bila politicke prirode i odnosila se na period od Julske monarhije.Karikaturom je izlozio podsmjehu kralja Luja Filipa i prestavnike pravde,sudije i advokate.Odlican crtac i graver,on se i u slikarstvu izrazavao kroz odnos svijetlo-tamnog,zanemarujuci boju i linijom koja hitro u krivuljama ekspresionisticki deformise oblik.Kao sto je Delakroa ozivio likove Sekspirovih i Bajronovih junaka,tako je i Domije ucino u vise slika sa Servantesovim junacima:Don Kihotom i Sancom Pansom.Kurbeovu ideju o "zivoj"umjetnosti prihvatili su u Rusiji slikari okupljeni u grupi "Peredviznjiki",Ilja Rjepin,najpoznatiji iz ove grupe,slikao je portret,zanr kompozicije i istorijske scene.Najpoznatije su mu slike "Zaporosci" i "Burlaci na Volgi".