SARAJEVSKI ATENTAT
Prvi svjetski rat, ili «Veliki rat» kako su ga nazivale ondašnje novine, je bio oružani sukob dotad nezapamćenih razmjera. Trajao je od 1914. do 1918. Počeo je kao sukob između Austro-Ugarske i Srbije 28. jula, a u evropski rat je prerastao 1. avgusta kada je Njemačka objavila rat Rusiji da bi na kraju završio kao svjetski rat koji je obuhvatio 32 nacije.
Dvadeset i osam ovih nacija su bile povezane u savez pod nazivom Antanta i uključivale su sile poput Velike Britanije, Francuske, Rusije, Italije i SAD-a. One su se suprotstavljale koaliciji Centralnih sila koje su sačinjavale Njemačka, Austro-Ugarska, Turska i Bugarska.
Povod za rat je bio sarajevski atentat na austro-ugarskog prestolonasljednika Franca Ferdinanda izvršen 28. juna 1914. Međutim, pravi uzroci rata bili su duboko ukorijenjeni u evropsku istoriju prethodnog vijeka, prvenstveno težnja Njemačke za kontinentalnom dominacijom i kolonijalnim posjedima Antante.
Povod za Prvi svjetski rat bio je Sarajevski atentat. Međutim, uzroci su bili mnogo dublji, pa je do njega moralo doći pošto su Austrougarska i, pre svega, Njemačka, koja je bila u značajnom privrednom i političkom usponu, bile nezadovoljne podjelom sfera uticaja i prisvajanjem kolonija, naročito od strane Engleske i Francuske. Trajao je više od četiri godine, odnio je milione života i nanio ogromne materijalne štete. Prvi svjetski rat je za Srbiju i Crnu Goru bio odbramben, pravedan, ali i bratoubilački. Za južnoslovenske narode značio je ostvarenje ranije ideje o ujedinjenju u jedinstvenu državu. |