-Grad Beograd-
Beograd (44.83° severno, 20.50° istočno) je glavni grad Republike Srbije i sastoji se od 17 opstina.U Beogradu živi, prema popisu iz 2002. godine, 1,136.786 miliona stanovnika na prostoru grada i 1,5 miliona na metropolitanskom području.
Nalazi se na uscu Save u Dunav. Glavni je grad Srbije od 1403. godine.
[Znamenitosti][Imena kroz istoriju][Saobracaj][Sport][Galerija][Kviz]
Beograd, grad veoma burne istorije, jedan je od najstarijih u Evropi. Njegova istorija traje punih 7000 godina. Prostor oko velikih reka Save i Dunava bio je naseljen još u paleolitskom periodu. Iz starijeg kamenog doba, potiču ostaci ljudskih kostiju i lobanja neandertalaca, pronađeni u kamenolomu kod Leštana, u pećini na Čukarici i u blizini Bajlonijeve pijace.
Ostaci kulture mlađeg kamenog doba, pronađeni su u Vinči, Čukarice - Žarkovu i u Gornjem gradu, iznad ušća Save u Dunav. To ukazuje da je prostor Beograda bio naseljen u kontinuitetu i da je intezitet tog naseljavanja bivao sve jači. Mnoga današnja naselja beogradske okoline leže na kulturnim slojevima ranijih praistorijskih naseobina.
Vinča kraj Beograda spada u red najznačajnijih naseobina i kulturnih nalazišta praistorijskog perioda. Arheološke iskopine na Rospi ćupriji, Gornjem gradu, Karaburmi, Zemunu i Vinči potvrđuju pretpostavke da je područje Beograda bilo intezivno naseljeno i da se njegovo stanovništvo bavilo plužnom zemljoradnjom i drugim pratećim privrednim delatnostima. Na ovim lokalitetima otkrivene su nekropole bronzanog i metalnog doba kao i dokazi različitih kulturnih uticaja.
Beograd se nalazi u severnom delu centralne Srbije na ušću Save u Dunav, okružen Vojvodinom sa tri strane. Staro kamenito utvrđenje na samom ušću zove se Kalemegdan. Centar Beograda nalazi se na desnoj obali Dunava, a sa leve strane počinje Banatska ravnica sa slabo naseljenim predgrađima. Između Dunava i Save nalazi se novi deo grada Novi Beograd, a uzvodno je Zemun, bivša granica Habzburškog carstva sa Turskom.
Klima Beograda pripada prelazu iz kontinentalne u umereno kontinentalnu, što znači da se poznaju i sva četiri godišnja doba. Tokom zime, a neretko i u jesen, česta pojava je izrazito jak jugoistočni vetar zvani Košava, koji duva iz predela Afrike, preko Sredozemlja i naših prostora prema Mađarskoj. Dužina trajanja Košave je uglavnom tri do sedam dana. Zimske temperature se najčešće kreću između -5 i +2 stepena Celzijusa. Sa druge strane leta su veoma topla i živa u termometru ide i preko trideset stepeni.
Skupstina grada Beograda je predstavnički organ koji vrši osnovne funkcije lokalne vlasti utvrđene zakonom i Statutom grada. Skupština ima 90 odbornika koji se biraju na lokalnim izborima, na četiri godine. Skupština grada sastaje se po potrebi, a najmanje jednom u tri meseca.
Gradonačelnik Beograda predstavlja i zastupa Grad i vrši izvršnu funkciju u Gradu Beogradu.
Gradonačelnik se bira istovremeno kad i odbornici za Skupštinu grada neposrednim tajnim glasanjem, na vreme od četiri godine, u skladu sa zakonom. Gradonačelnik ne može biti odbornik Skupštine grada.
Gradsko veće čine Gradonačelnik, zamenik gradonačelnika i 9 članova. Članove Gradskog veća bira Skupština grada, na predlog Gradonačelnika, na četiri godine.
Gradska uprava obavlja upravne poslove u okviru prava i dužnosti Grada Beograda i određene stručne poslove za potrebe Skupštine grada, Gradonačelnika i Gradskog veća.
Načelnik Gradske uprave, koga postavlja Skupština grada na predlog Gradonačelnika, rukovodi radom Gradske uprave. Načelnik Gradske uprave može imati zamenika koji se postavlja i razrešava na isti način kao načelnik.
Gradska opština je deo teritorije grada Beograda u kojoj se vrše određeni poslovi lokalne samouprave utvrđeni Statutom grada. Građani učestvuju u vršenju poslova gradske opštine preko izabranih odbornika u skupštinu gradske opštine, putem građanske inicijative, zbora građana i referenduma, u skladu sa Ustavom, zakonom, Statutom grada i aktima gradske opštine.
Gradske opštine su uslovno (u odnosu na geografski položaj i nadležnosti) podeljene na 10 gradskih i 7 prigradskih:
Gradske opštine:
Čukarica, Novi Beograd, Palilula, Rakovica, Savski venac, Stari grad, Voždovac,
Vračar, Zemun, Zvezdara,
Prigradske opštine:
Barajevo, Grocka, Lazarevac, Mladenovac, Obrenovac, Sopot, Surčin,
Naziv opštine/okruga | Površina km2 | Broj naselja | Gradska naselja (G) | Ostala naselja (O) |
---|---|---|---|---|
Ukupno | 3224 | 166 | 27 | 139 |
Barajevo | 213 | 13 | 0 | 13 |
Voždovac | 149 | 5 | 3 | 2 |
Vračar | 3 | 1 | 1 | 0 |
Grocka | 289 | 15 | 1 | 14 |
Zvezdara | 32 | 1 | 1 | 0 |
Zemun | 150 | 2 | 1 | 1 |
Lazarevac | 384 | 34 | 3 | 31 |
Mladenovac | 339 | 22 | 1 | 21 |
Novi Beograd | 41 | 1 | 1 | 0 |
Obrenovac | 410 | 29 | 1 | 28 |
Palilula | 447 | 8 | 3 | 5 |
Rakovica | 30 | 1 | 1 | 0 |
Savski venac | 14 | 1 | 1 | 0 |
Sopot | 271 | 17 | 1 | 16 |
Stari grad | 7 | 1 | 1 | 0 |
Surčin | 289 | 7 | 2 | 5 |
Čukarica | 156 | 8 | 5 | 3 |
Najviša obrazovna ustanova Beograda i Srbije, Beogradski univerzitet ima 30 fakulteta, 8 naučnih instituta i biblioteku. Korene vuče još iz 1808. godine, kada je osnovana Velika škola u Beogradu. Prvi srpski Univerzitet formalno je osnovan 27. februara 1905. godine i to sa tri fakulteta: Filozofskim, Pravnim i Tehničkim. Ceo Univerzitet radio je u zdanju koje je kapetan Miša Anastasijević poklonio "svome otečestvu". U toj zgradi nalazi se i danas Rektorat Univerziteta u Beogradu.
Beogradska arhitektura je veoma različita. Od tipično vojvođanske u Zemunu, preko svega par preostalih starih turskih zdanja u starom delu grada uz uglavnom građevine tipičnih arhitektonskih pravaca u Evropi s konca XIX i iz prve polovine XX stoleća, do moderne arhitekture Novog Beograda.
Neke od najpoznatijih zgrada u Beogradu su:
Neke od najznačajnijih ulica i trgova su:
Među stranim i domaćim turistima najpoznatije znamenitosti Beograda su:
Sledi tabela sa istroijskim imenima Beograda
Ime | Objašnjenje |
---|---|
Singidun | ovo ime mu je dalo keltsko pleme Skordiska; 279. pne. |
Singidunum | Romanizovano keltsko ime |
Alba Bulgarica | 824. g. kad je Beograd bio bugarski |
Beograd | Slovensko ime; prvo pojavljivanje 878. u pismu Pape Jovana VIII Borisu Bugarskom |
Alba Graeca | latinski prevod |
Fejervar | mađarsko ime |
Weissenburg | nemačko ime |
Castelbianco | italijansko ime |
Nandoralba | Srednjovekovno mađarsko ime |
Nandorfejervar | Srednjovekovno mađarsko ime |
Landorfejervar | Srednjovekovno mađarsko ime |
Veligradon | Vizantijsko ime |
Veligrada | Otomansko ime |
Belogrados poleos | Grčko ime |
Gradski autobuski, tramvajski i trolejbuski saobraćaj obavlja Gradsko saobraćajno preduzeće. Na pojedinim linijama saobraćaju i privatni prevoznici. Beogradska prigradska naselja povezana su auto prevoznikom Lasta.
Gradska železnica Beovoz, ima 3 linije koje uglavnom povezuju predgrađa sa centrom. U planu je i izgradnja lakog metroa do 2008. godine.
Beogradski aerodrom, međunarodnog karaktera, nalazi se u blizini Surčina na 12 km od Beograda. Na aerodromu se nalazi 18 kancelarija stranih avio kompanija.
Beograd je sportski centar ne samo Srbije i Crne Gore, već i celog regiona, imajući u vidu broj i veličinu sportskih objekata koji se u njemu nalaze. Beograd je bio domaćin velikom broju sportskih događanja, što samostalno, što u saradnjni sa drugim gradovima:
Beograd je bio organizator sledećih sportskih manifestacija:
Videti takođe: