Sta je religija?

Termin “religija” je latinskog porijekla i ima nekoliko etimoloških određenja:

• Jedno polazi od latinske imenice “religio”, koja označava vjerovanje u jednog Boga i jednu zajednicu i jednog vladara, kao vjerovanje u jednu religijsku istinu;
• Drugo određenje potiče od latinske riječi “religare“, koja ukazuje na uspostavljanje zavjeta, veze ili povezanosti sa božanskim bićem, crkvom kao božanskom ustanovom i ljudima;
• Treće određenje pojma religije je izvedeno iz glagola “religere“ a odnosi se na izdvajanje nečega od običnih stvari, a u prenesenom smislu znači odnošenje s poštovanjem prema nečemu a posebno prema božanstvu;
• Četvrto, neki dovode riječ “religija” sa glagolom “reeligere” pod kojima se podrazumjeva  ponovno izdvajanje ili izabiranje;
• Peto, postoji tumačenje koje polazi od glagola “relegere”, pod kojim see podrazumjeva razabiranje, ponovno uviđanje odnosa i veze čovjeka sa božanskim bićem;
• Šesto, pomenimo dovođenje etimolaške veze riječi “religija“ sa glagolom “reliuguere“, što bi značilo odvajanje nečega na stranu, onoga što je namjenjeno Bogu, odnosno prinošenje žrtve.

Kao što vidimo, etimološka određenja riječi “religija“ su međusobno slična, ali i različita, dosta fluidna i neprecizna.zato se da bi se kompleksni pojam religije špotpunije shvatio pribjegava pokušaju teorijskog definisanja religije. Pri tom, treba reći da postoje mnogobrojne zanimljive definicije i shvatanja ovog pojma, kao:

·        religija je upoznavanje naših moralnih dužnosti u obliku božanskih zapovijesti;

·        religija je sveto, odnosno na numinozno koje je obilježeno tajnovitošću, misterioznošću,božanskim duhom i strahopoštovanjem, ali i željom da im se čovjek približi;

·        religija govori o postojanju nadprirodnih bića koja upravljaju životom ljudi;

·        religija je onaj oblik čovjekovog života u kojem čovjek zna da je određen veličinom koja se zove Bog.

Stoga se religija i određuje kao skup takvih predodžbi, shvatanja, pojmova i obrada zasnovanim na principima fantastične interpretacije društvenog života i svijeta koji se pripisuju djelovanju nadprirodnih sila a ne čovjeku koji u ovoj religijskoj interpretaciji svijeta ipak nije shvaćen kao tvorac svoje istorije.

Različita shvatanja religije pokazuju sledeće:

• prvo, religija se shvata kao pogled na svijet, bolje rečeno, pogled na sveto i vjerovanje u nadprirodno.kao takva, religija je:

a)      kosmogonija (shvatanje porijekla svijeta, njenog tvorca);

b)      soteorologija (shvatanje o spasenju i vječnosti);

c)      eshatologija (shvatanje o sudnjem danu i carstvu Božjem);

d)      teodiceja (shvatanje o trpljenju na ovom svijetu i utjesi koju pruža božanstvo)

• drugo, religija je izraz čovjekove psihološke potrebe za sigurnošću;
• treće, religija se shvata kao suštinska vrijednosna i moralna komponenta i izvorište dobrog, istinskog i lijepog;
• četvrto, religija se shvata kao kultura. Religija u ovom smislu ima:

a)      aksiološku (vrijednosnu);

b)      kognitivnu (saznajnu);

c)      normativnu (propisnu);

d)      praktičnu, ritualnu i emocionalnu dimenziju;

• peto, religija se shvata kao izvor otuđenja ljudi, odnosno kao fantastično prikazivanje stvarnosti.