Istorija trbušnog plesa
Pradavna umjetnost trbušnog plesa ima dugu, šarenu prošlost koja je započela u mnogim kultovima plodnosti starog svijeta i u hramovima drevne Indije. Antropolozi tvrde da je trbušni ples bio izraz ritualne proslave plodnosti još u doba Paleozoika. Najstarije rukotvorine prikazuju tijelo žene u pozama trbušnog plesa. Budući da umjetnost uvijek odražava primarni životni događaj pretpostavlja se da je stara ikonografija žene koja pleše predstavljala vjersku ako ne i spiritualnu vezu između ženstvenosti, plesa i plodnosti. Najstarije civilizacije Srednjeg Istoka obožavale su ženska božanstva te i mitologija toga doba fokusirana na "ples rođenja" , slavljenički ples koji čini direktnu vezu između ciklusa žene i plodnosti zemlje. Oštri pokreti kukovima i namjerno stezanje trbušnih mišića ukazuju na jaku vezu sa ponašanjem ženskog tijela tokom trudova i poroda. Mnoge pred-hrišćanske i pred-islamske religije uključivale su ples koa dio božanske proslave. Ples kao izraz proslave božanstava evoluirao je i pojavom faraonskih dinastija u Egiptu. Iz tog ranog doba egipatske istorije ples se silovito počeo razvijati u stiliziranu, zabavljačku umjetnost. Postojanje raznih nomadskih grupa, profesionalnih zabavljača i Cigana omogućilo je mješanje kultura i prijenos takvih plesnih oblika. Trbušni ples je ples kojeg su izvorno žene plesale ženama. Za žene istoka ples ima potpuno drugo značenje jer se uglavnom izvodio na ženskim okupljanjima i u takvim situacijama je potrvrđivao sposobnost žene da održi svoju ljepotu i da se poveže sa snagom drevnih kultova plodnosti. Suština plesa na istoku leži u improvizaciji, neformalnosti i izvodi se među prijateljima. Orijentalni ples koji se izvodi u kontekstu društvenog događaja bliži je duhu plesa od onog koji se komercijalno izvodi u Americi.
Hronologija nastanka i penetracije trbušnog plesa
Razdoblje prije
Hrista:
Ples je sastavni dio religijskih rituala štovanja ženskih božanstava na
Bliskom Istoku. Ovaj običaj se zatire pojavom judaizma, hrišćanstva i islama.
1500. p.n.e:
Mirjam, Mojsijeva sestra pleše kako bi proslavila poraze Egipćana.
32. god. n.e:
Na zahtijev svoje majke, Salome pleše za Heroda Atipasa koji je nagrađuje
glavom Jovana Krstitelja.
600 god:
Romska plemena započinju migracije iz Indije prema Srednjem Istoku gdje
postaju popilarni putujući ulični zabavljači.
1650. god:
Bogati putnici na Bliski Istok bilježe prve pisane podatke opisujući
egipatske plesačice.
1720. god:
Muški plesači (kochek) zabavljaju goste u istambulskim čajanama.
1798. god:
Napoleonove ekspedicije u Egipat - vojnici istoričari prvi put susreću
ghawazee plesačice, nakon čega 400 njih zarobljavaju i pogubljuju a ostale
kontrolišu u njihovom radu.
1800. god:
Zapadnjački putnici prvi put susreću muške plesače khwale u Egiptu.
1888. god:
Rimsky Korsakov komponuje svoje najslavnije djelo Sheherezade baziranu na
kolekciji blisko-istočnih pripovjedaka 1001 noć.
1893. god:
Svjetska izložba u Čikagu na kojoj američka javnost prvi put vidi autentične
blisko-istočne trbušne plesačice.
1907. god:
Predstava Gertrude Hoffman je zabranjena zbog njenog nedoličnog plesanja
igrajući ulogu Salome.
1954. god:
Slavna egipatska plesačica Sama Gamal glumi u filmu Valley of the kings,
prvom američkom filmu koji sadržava autentičnu blisko-istočnu muziku i ples.
1958. god:
Ayse Nana šokira Istambul dodajući striptiz u svoj ples.
1975. god. do danas:
Počinje razvoj zajednica orijentalnog plesa internacionalnih razmjena,
izdaju se knjige, organizuju plesne radionice, seminari i udruge plesačica.