Istorija i razvoj

Igre koje su se temeljile na šutiranju lopte odigravale su se u mnogim zemljama tokom istoriji. Najstarija igra o kojoj postoje važeći dokumenti je Cuju, pominje se tokom vojnih vežbi za vreme Dinastije Čin u Kini (255.-206. pre nove ere. Ostale pradavne igre bile su Kemari u Japanu i Harpastum u Starom Rimu.

Pravila fudbala donešena su sredinom 19. vjeka da bi konačno ujedinila sve vrste fudbala koje su se igrale po raznim školama širom VB. Prva su pravila izmišljena u Kembridžu 1848. ali, ta pravila nisu bila usvojena. Tokom 50-ih godina 19. veka, brojni klubovi u državama s engleskim kao maternjim jezikom igrali su fudbal koji se razlikovao od jednog do drugog mesta. Neki su klubovi donosili vlastita pravila, a najpoznatija su bila Šefildska fudbalska pravila iz 1867. Također, 1862., John Charles Thring izneo je svoju vrstu pravila koja su imala utecaja u stvaranju prvih fiksnih pravila.

Sva ova pravila za pozitivnu su posledicu imale stvaranje prvog fudbalskog saveza, dana 26. oktobra 1863.. Prvo okupljanje saveza bilo je u Freemason's Tavern u ulici Great Queen Street, London.

U Freemason's Tavern, tokom pet susreta između oktobra i decembra, donesena su službena pravila koja su, s manjim izmenama, na snazi i danas. Na završnom sastanku, klub Blackheath povukao se iz saveza zbog izbacivanja dva pravila; prvo, u kojem je pisalo da je dopušteno igrati rukom bilo gde na terenu, i drugo, u kojem je dozvoljeno udaranje po nogama.

Danas, pravila donosi IFAB (International Football Association Board). Ovo je telo osnovano 1886. posle sastanka u Mančesteru. Na tom su sastanku učestvovali, osim engleskog, i škotski, velški i irski fudbalski savez.

Najstarije fudbalsko takmičenje je engleski je FA Cup, prvi put održan 1872. Engleska je takođe dom najstarije lige, osnovane 1888. od strane Aston Vile. Originalni sistam takmičenja okupljao je 12 ekipa iz središnje i severne Engleske.

FIFA je osnovana 1904. u Parizu, obećavši da će poštovati i pokušati unaprediti fudbalska pravila. Povećana popularnost fudbala na međunarodnom nivou dovela je da IFAB primi FIFA-u pod svoje okrilje 1913. godine. U današnje vrijeme, IFAB se sastoji od četiri člana iz FIFA-e, te od jednog predstavnika iz svakog od četiri britanska saveza.

U današnje vreme, fudbal svoj status najpopularnijeg sporta na svetu duguje jednostavnim pravilima i minimalnoj opremi. Fudbal se danas igra na profesionalnom nivou u više od dvesto zemalja sveta, a zanimljivo je napomenuti da je, prema FIFA-i, veći broj amatera nego profesionalaca. Također, FIFA je 2001. objavila da preko 250 miliona ljudi igra fudbal redovno za neki profesionalni ili amaterski klub.

U velikom delu sveta, fudbal zbog činjenice da je ekipni sport, zbližava ljude i poboljšava odnose između mesta, gradova, pa čak i država. Američka TV-stanica ESPN tvrdi da je plasman Obale Slonovače na SP 2006. prekinuo građanski rat u toj afričkoj zemlji. No, nasuprot tome, dobro je poznat slučaj fudbalskog rata između Hondurasa i Salvadora, kao i nemili događaj na Maksimiru 1990., na utakmici između Dinama i Crvene Zvezde.

Nazad