GEOGRAFIJA

Irska zauzima otprilike pet šestina irskoga otoka, a udaljena je osamdesetak kilometara od obale Velike Britanije. Prostire se na 84.421 km² od kojih pet šestina pripada Republici Irskoj, a ostatak čini Severnu Irsku. Na zapadu se nalazi Atlantski okean, na severoistoku Severni kanal. Na istoku se nalazi Irsko more koje se na jugozapadu spaja sa okeanom preko Kanala Svetog Džordža i Keltskog mora. Zapadna obala Irske se mahom sastoji od stena, brda i niskih planina.   Između visoravni na severozapadu i jugoistočnom delu ostrva nalazi se prosecno 150m visoka središnja nizija, sa koje se mestimično uzdižu do 600m visoka brda. Severoistočna visoravankoja se u brdima Wilcklo

 Od Velike Britanije otok je odvojen prije 11 000 godina, topljenjem leda i snijega na prijelazu iz pleistocena u holocen, te potapljanjem obala zbog uzdizanja mora. Dužina granice Irske s Sjevernom Irskom iznosi 360 km, dok je dužina morske obale 1448 km. Sa zapadne strane okružena je sa Atlantskim oceanom, a sa istoka plitkim Keltskim i Irskim morem. Cijeli otok se nalazi u sjevernom umjerenom pojasu.

Na rubovima Irske nalazi se isprekidani lanac planina. Središnja je ravnica niska, manje od jedne šestine zemlje diže se iznad 200 m nadmorske visine, s brežuljcima i grebenima, koji se izdižu iz vapnenačke podloge. Ledenjaci ledenoga doba ostavili su iza sebe plodno tlo posuto stijenama. Česta su mala jezera poznata kao lough i tresetišta. Glavne su rijeke: Liffey, Blackwater, Clare i Shannon (najduža rijeka na britanskim otocima) široke i spore. Kraće i brže rijeke spuštaju se s rubova gorja prema obali. Najveći su lanci granitno gorje Wicklow na istoku i gorje Macqillicuddy's Reeks na krajnjem jugozapadu. Jugoistočno visočje, koje se u Wicklowu izdiže do 926 m, i visočje na sjeverozapadu, koje je visoko do 819 m i na kojem su se sačuvali tragovi vulkanske djelatnosti, nastalo je kaledonskim nabiranjem i pretežno je građeno od prekambrijskih metamorfnih stijena, a jugozapadno visočje, s najvišim vrhom Irske, Carrauntuohill (1041 m) na planini County Kerry hercinskim nabiranjem. Ostali viši vrhovi su Mt. Brandon (953 m), i Lugnaquillia (926 m). Obalni je pojas najfascinantniji na zapadu, jer je stjenovit i duboko razveden, s mnogo spektakularnih klifova. Na krajnjem jugozapadu planine se pružaju u Atlantik nizom krševitih i širokih poluotoka međusobno razdvojenih zaljevima kao što su Dingle Bay i Bantry Bay. Pred zapadnom obalom leže i mnogobrojni otočići od kojih su njveći Achill, Clare, Inishobin, Bear i Inishturk, te otočje Aran.

Klima:

Klima Irske je oceanska, s mnogo vlage, velikom naoblakom i malo sunčanih dana, osobito u zapadnim dijelovima, koji su pod neposrednim utjecajem stalnih i snažnih zapadnih vjetrova. Zbog toga taj dio zemlje ima veću količinu godišnjih padalina (oko 1500 mm) od istočnog (750 mm). Najviše padalina ima jugozapadni planinski dio – oko 2500 mm. Zbog stalne vlage, i zato jer nema suša livade su stalno zelene, pa je po tome Irska i dobila ime zeleni otok.    Klima je ostrvska, pod uticajem toplih, vlažnih vetrova Atlanskog okeana. Srednje zimske temperature su od 4° do 7°C, a letnje od 15° do 17°C. Dosta vlage i umerene temperature uticale su na stvaranje zelenih travnatih površina, karakterističnih za Irsku. Skoro svaki dan pada kiša, ali zbog jakog vetra nije moguće nositi kišobran, tako da Irci nose kabanice. Zbog ovakve klime Irska preko zime ima malo više, a ljeti malo niže temperature od ostalih država iste geografske širine

 Flora i fauna:

Flora i fauna Budući da je Irska bila potpuna prekrivena ledom za vrijeme zadnjeg ledenog doba, sve biljke i životinje su došle zauzimaju samo oko 5 % površine. Od životinjskih vrsta najviše ima lasica, tvorova, divljih mačaka, rovki, krtica, jelena, zmija i žaba. Također ima i par vrsta ptica i kukaca, dok su najviše ima zečeva i smeđih štakora. Od mnogobrojnih domaćih životinja najvažniji su konji, psi i stoka. Specifične vrste Irske su Connemarski poni, Irski vučjak i Kerrievski plavi terijer.

Reljef:

U reljefu prevladava vapnenački krški reljef i ostaci djelovanja leda.Irska se od Engleske odvojila prije 11000.g. za vrijeme posljednje glacijacije(zeleđenje)
Irsku uglavnom čine nizine(71%)a najveća je Središnja irska ravnica koja najvećim dijelom ne prelazi 200m n/v,a sadrži mnogo močvara i jezera-najveće jezero je Lough Neagh(donje jezero)-396 km2,a najveća močvara je Bog of Allen(1000 km2).
Središnja irska ravnica ispresijecana je tokovima rijeka koju su široke i spore,a najvažnije su:najduža irska rijeka Shannon(370km),Liffey i Blackwater.
Kraće,uže i brže rijeke spuštaju se rubovima gorja koja okružuju Središnju irsku ravnicu.Najviši vrh je Carrauntoohill(1048m) u gorju Kerry koje je građeno od pješčenjaka i proteže se prema jugozapadu.Najveće gorje na zapadu je Macgilkudys Reeks.

                                                                                                                     <<nazad<<