Gradski moto: Praga Caput Rei Publicae
OSNOVNI PODACI:
Geografske koordinate: 50° 5′ sgš, 14° 25′ igd
Površina: 496 km˛
Broj stanovnika: 1.180.100 (30. 9. 2005.)
Gustina stanovništva: 2.382 stan./km˛
Nadmorska visina: 177 m. - 399 m.
POLITIKA:
Gradonačelnik: Dr. Pavel Bem (Građanska demokratska stranka) .
Položaj u Češkoj
Prag (Praha na češkom) je glavni i najveći grad Češke Republike.
Nalazi se na
reci Vltavi, i ima oko 1,2 miliona stanovnika.
GEOGRAFIJA:
Praški dvorac Hradčani („grad“)Veći deo grada leži u dolini reke Vltave, dok je
ostatak u dolinama 9 malih pritoka. S leve strane u reku se u gradu uliva 5
potoka, a sa desne 4.
Deo reke Vltave kroz Prag dugačak je 30 kilometara, a
srednja dubina na ovom potezu je 2,75 m (najdublja 10,5 m).
Vltava u Pragu pravi
veliku okuku i obilazi devet ostrva.
STANOVNISTVO:
U gradu Pragu živi 1.181.610 stanovnika, što je preko 10% stanovništva države.
Većina stanuje u brojnim okolnim naseljima na ivicama gradskog područja. Istorijski centar grada ima oko 40.000 žitelja. Iz statistika se može zaključiti
da dodatnih 300.000 radi u Pragu, iako nisu registrovani kao stanovnici.
Stopa nezaposlenosti je 3,4%, što je oko 20.000 ljudi.
ISTORIJA:
Prag je osnovan u IX-om veku po dolasku Slovena u Češku, i brzo je postao
sedište njenih kraljeva, od kojih će neki dostići carski položaj u izbornom
Svetom rimskom carstvu. Na taj način, Prag je u nekim periodima bio prestonica
celog carstva.
Grad je dostigao svoj zenit u vreme vladavine Karla IV, koji je izgradio Karlov
most, Katedralu Svetog Vita, prvu gotičku katedralu u Centralnoj Evropi, u
aprilu 1348. osnovao je Karlov univerzitet, jedan od prvih univerziteta severno
od Alpa, i proširio grad ka istoku i jugu. Dana 3. aprila 1347, potpisao je
dekret o najvećem srednjevekovnom urbanističkom poduhvatu u Evropi, koji će
promeniti demografsku sliku Praga. Odlučio je da ujedini razna naselja i stvori
„Novi grad“.
Ovaj grad je nastao na okuci reke Vltava, zaštićen tvrđavama Starog
grada, sa geometrijski projektovanim ulicama. Godine 1355, Prag je postao
prestonica Carstva. Poslednje godine vladavine Karla IV, 1378, Prag je imao
40.000 stanovnika i bio jedan od najvećih gradova Evrope.
Kao kulturni i ekonomski centar Češke, Prag je privlačio mnoge čuvene umetnike i
naučnike, kao: Jana Husa, Franca Kafku, Bohumila Hrabala, Volfganga Amadeusa
Mocarta, Antonjina Dvoržaka, Vaclava Havela, Alberta Ajnštajna.
Vekovima Prag je bio multietnički grad, sa češkim, nemačkim i jevrejskim
stanovništvom. Posle nemačke okupacije u Drugom svetskom ratu (1939), velika
većina jevreja je nestala u holokaustu. Građani kojima je nemački jezik bio
maternji, a koji su predstavljali većinu do 19. veka, proterani su posle rata.
SPOMENICI
Trg Sv. Vaclava, Prag, krajem 19. veka, pogled sa Musteka (razglednica)Kao jedan
od najstarijih, najvećih i najlepših gradova u srednjoj Evropi, koji je pošteđen
od razaranja u Drugom svetskom ratu, Prag je danas prvorazredna turistička
destinacija.
Arhitektura Praga je raznovrsna, od romaničke, gotičke, renesansne, barokne,
rokoko, klasicističke, ampir arhitekture, do pravaca 20. veka secesije i kubizma.
Kroz istoriju grad je dobijao mnoge epitete, kao Praga totius Bohemiae domina (Prag,
gospodarica Češke), Praga mater urbium (Prag, majka svih gradova), ili Praga
caput regni (Prag, glava imperije - misli sa na Sveto rimsko carstvo). Car
Svetog rimskog carstva Karlo IV nazvao je Prag „zlatni grad“.
Od 19. veka zovu
ga i „grad stotinu tornjeva“, iako ih u gradu ima čak 550.
Trg Sv. Vaclava („Vaclavske namjesti“)Turističke atrakcije u Pragu danas su:
Stari grad i Staromjetske namjesti (Starogradski trg), Vaclavske namjesti (Trg
Sv. Vaclava - glavni trg i ulica), Praški hrad (Hradčani) sa Katedralom Sv. Vita
(14. vek), Karlov most, Jevrejska četvrt, Lenonov zid, Narodni muzej i druge.
UNESKO je uvrstio istorijski centar Praga u spisak Svetske baštine.
EKONOMIJA
Bruto prihod po stanovniku u Pragu je duplo viši nego u Češkoj i iznosi 32,357 €
(2002). To je 153% proseka Evropske Unije. Grad je takođe postao sedište mnogih
međunarodnih kompanija.
Od 1990-ih, Prag je postao popularna lokacija za snimanje filmova, najviše zbog
svoje očuvane predratne arhitekture.