Republika Srpska jedan je od dva entiteta od kojih je sastavljena Bosna i Hercegovina. Drugi entitet je Federacija Bosne i Hercegovine.

Republika Srpska je osnovana 9. januara 1992. godine kao reakcija srpskog naroda na referendum o nezavisnosti BiH. Po Dejtonskom sporazumu ona je jedan od dva entiteta Bosne i Hercegovine s jednodomnim parlamentom te zauzima 49% teritorije BiH. Parlament-Narodna skupština sastoji se od 83 poslanika koji se biraju na izborima svake četvrte godine. Parlament ima zakonodavnu vlast. Vlada RS ima izvršnu vlast. Predsjednik RS ima velika ovlašćenja. On se bira na neposrednim izborima svake četvrte godine. Nivoi vlasti su opština odnosno grad (Banja Luka i Istočno Sarajevo) i republika. Banja Luka je de facto glavni grad Republike Srpske, dok je po Ustavu glavni grad Republike Sarajevo.

Republika Srpska ima svoju vladu, amblem, himnu, predsjednika, skupštinu, policiju i poštanski sistem. Ustavni sud Bosne i Hercegovine je 1. aprila 2006. odlučio da članovi Zakona o upotrebi zastave, grba i himne Republike Srpske, a koji se odnose na himnu i grb, nisu u skladu sa Ustavom Bosne i Hercegovine. Uredbom Vlade Republike Srpske od 16. juna 2007. umesto grba koristi se amblem Republike Srpske.

Srpska Republika Bosna i Hercegovina proglašena je 9. januara 1992. godine, dok je 28. februara donijet Ustav Republike Srpske Bosne i Hercegovine, u kojem je pisalo da teritorija ove republike obuhvata srpske autonomne oblasti, opštine i druge srpske etničke entitete u Bosni i Hercegovini. Republika je proglašena dijelom jugoslovenske federalne države.

Kada je Bosna i Hercegovina 5. aprila 1992. godine proglasila nezavisnost, Srpska Republika Bosna i Hercegovina proglašava 7. aprila 1992. godine odvajanje od Bosne i Hercegovine i ostanak u Jugoslaviji. Ime republike je promijenjeno u Republika Srpska 12. avgusta 1992. godine.

30. avgusta 1995. NATO pakt pokreće Operaciju Namjerna sila.

Poslije rata, koji je trajao od 1992. do 1995. godine, potpisan je Dejtonski mirovni sporazum, 21. novembra 1995. godine. Republika Srpska je međunarodno priznata kao jedan od dva entiteta (države) koji čine Bosnu i Hercegovinu (drugi entitet je Federacija Bosne i Hercegovine). Republika Srpska obuhvata 49% teritorije Bosne i Hercegovine, a Federacija Bosne i Hercegovine 51%. Arbitražnom odlukom o statusu Brčkog, te uspostavljanjem Distrikta Brčko BiH 2000. godine, posjed teritorije oba entiteta je smanjen za otprilike 0.5 - 1.0 %.

Tokom proteklih godina, neke ingerencije Republike Srpske izričito definisane dejtonskim ustavom i njegovim aneksima prenesene su na nivo Bosne i Hercegovine (carinska i granična služba, vojska, pravosuđe - osnivanjem Suda BiH i Visokog sudskog i tužilačkog savjeta itd.).