|
Misic i tetiva
Neki misici su cijelom svojom duzinom mesnati i na kost se hvataju
kratkim vezivnim zavrsecima. Vecina misica se na jednoj ili obje
strane na kost hvata vezivnom vrpcom. Kad je vrpca
okrugla zove se tetivom, tendo, a kad je vrpca plocasta, onda se
zove aponeurosis (primjerice, aponeuroze misica trbusne stijenke).
Tetiva je gradena od snopa paralelnih kolagenih vlakana koji imaju
valovit smjer, a izmedu njih su stisnuti fibrociti. Snopovi vlakana
su obavijeni rijetkim vezivom (peritendineum internum), a povrsinu
tetive obavija vezivna ovojnica (peritendineum externum). Kolagena
vlakna nisu rastezljiva no zbog valovitog oblika se u kontrakciji
mišica mogu izravnati. Na kost se drze tako da urastaju u periost
ili urastaju direktno u kost preko Sharpeyevih vlakana.
Misicni trbuh mose biti prekinut tetivom, tendo intermedius, tako da
misic ima dva trbuha (primjerice m. digastricus). Tetivne vrpce mogu
biti umetnute na vise mjesta duz misicnog trbuha, tako da tvore
tetivne intersekcije, intersectiones tendineae (primjerice m. rectus
abdominis). Tetivni zavrsetak moze biti i u obliku luka, arcus
tendineus (primjerice m. soleus). Misic se može svijati oko kostane
izbocine kao kolotur, tako da na njemu opisujemo posebnu tvorbu,
trochlea muscularis (primjerice m. obliquus superior bulbi).Misicni
trbuh i vezivna tetiva imaju razlicite uloge u radu misica. Tetive
mogu izdrzati veliko opterecenje, ali su, zbog slabe opskrbe krvlju,
jako osjetljive na upalu i mogu odumrijeti. Misicni dio je
elasticniji, bolje prokrvljen i slabije otporan na infekciju.
Pretezno misicni i pretezno tetivni zavrseci misica imaju razlicito
djelovanje na kost na koju se hvataju. Misicna hvatista su sira a
sila se s njih na kost prenosi na vecu povrsinu, tako da ne
ostavljaju traga na kosti. Tetivni se zavrseci vezu na maloj
povrsini tako da se tamo razvijaju velika opterecenja. Zato tetivni
zavrseci misica izvlace kvrge, grebene i hrapavosti. Tetive su
strahovito jake: tetiva poprecnog obujma od 6 cm2 moze izdrzati masu
od 4 do 8 tisuca kilograma. Tetivne niti nisu usporedne nego
isprepletene, tako da se sila misicnog dijela prenosi na sve
dijelove tetive.
Misicne tetive se obicno hvataju na proksimalni kraj kosti, blizu
osi pokreta. Tako pomazu odrzavanje krajeva kostiju u zglobu i
ucvrscuju ih. Kad se kontrahiraju izazivaju pokret distalnog (slobodnog)
kraja kosti. Neki se misici hvataju blize sredini dijafize kosti, a
neki blize kraju kosti. |
|