Skoro istovremeno sa pojavom paleolitskog čoveka u Evropi, nalazimo tragove ljudi i u ušću Nila na egipatskoj visoravni koja je omeđena Libijskom pustinjom na zapadu, Arapskim poluostrvom na istoku, Sredozemnim morem na severu i prvim kataraktom Nila na jugu. Nil je druga reka po dužinina u zemlji a proteže se od izvora rečice Kagera koja se uliva u jezero Viktorija-Nyanza iz kog dalje ističe Viktorijin Nil. Ukupna dužina te čudesne reke iznosi 6.497 km.

U Gornjem Egiptu kiša gotovo nikad ne pada, dok u donjem Egiptu oko Kaira, pada povremeno i ne obilno. Zbog toga je svakogodišnja nilska poplava zaista najveći događaj u celoj zemlji jer od nje zavisi taloženje plodonosnog mulja koji daje blagostanje. Potpuno je razumljivo što su Egipćani od najstarijih vremena Nil smatrali svetom pojavom, pa su ga čak proglasili božanstvom. Savladavanjem tehnike obrade kamena u mikrolite (malene precizne kamene alatke) označen je prelaz iz paleolita u Mezolit ili srednje kameno doba. Za to doba najkarakterističnija je Kapsijenska kultura.

Zadnja faza Sebilijenske kulture, odgovara ranoj Natufijskoj kulturi u Palestini, pa je možemo datirati između 9. i 7. milenijuma pre Krista. Najstariji nalazi neolitskog čoveka Egipta pronađeni su u Fajumu i datiraju iz 4400. do 4200. godine pre nove ere.

To su nalazi kamenog ručnog klina i keramičke posude u fragmentima, no one, za razliku od drugih nalazišta tog doba u Evropi, nisu bili in sity, odnosno na mestu nastanka, nego su donešeni Nilom iz gornjeg toka. Oko njih ne postoje ni kosti ni drugi ostaci čoveka ni naselja pa je teško utvrditi odakle zaista potiču, no sa sigurnošću se može tvrditi da su nalazi zaista iz toga doba.

Tek u Neolitu nastaje Egipat koji poznajemo (Drevni Egipat) jer se ljudi stalno naseljavaju u dolini Nila i postaju pastiri i poljoprivrednici. Nekako u to doba, početkom 6. veka i godišnja mena Nila se ustaljuje. Sa tom predvidivom stabilnošću koju ljudi prepoznaju i koriste počinje era blagostanja za tu zemlju sve do danas.

Prva eneolitska (metalnodobna) kultura starog Egipta je Badarijanska kultura koju datiramo pod kraj petog milenijuma pne. ime je dobila po nalazištu El Badari . Ona traje oko 400 godina tj. od 4000. do 3600. pne.

Mlađa od te kulture naziva se Amratijanska kultura prema nalazištu u el Amrehu. Nakon nje sledi Gerzeanska kultura imena po nalazištu u blizini mesta Gerzeha koji se nalazi u oazi. Nju stavljamo u doba između 3600. do 3400. pne. Poslednja faza te kulture, koja je ujedno i poslednja preddinastička kultura, prelazi u istorijsko razdoblje.