O SREDNJOJ AMERICI | |
RELJEF | |
KLIMA | |
STANOVNISTVO | |
DRZAVE |
Srednja Amerika se sastoji iz tri cjeline:Meksika,zemalja Prevlake I Antilskih ostrva.Kopneni dio Srednje Amerike kao prirodni most povezuje Sjevernu I Juznu Ameriku.On razdvaja dva najveca okeana:Atlanski I Tihi okean.Da bi se obezbjedila veza medju njima,na najuzem dijelu,koji pripada Panami,1914. godine prokopan je kanal.Panamski kanal skratio je plovni put izmedju dva okeana I postao vazna raskrsnica u pomorskom saobracaju.Predstavlja jedno od najvecih graditeljskih poduhvata tog vremena.Dug je 64 km,najmanja sirina mu je 90 m,a dubina 13.5 m.Sistemom ustava brodovi se prilikom prolaska kroz kanal kanal,naizmjenicno podizu I spustaju.Pod pojmom Srednja Amerika podrazumjeva se Americka prevlaka,koja obuhvata podrucje od kopnene granice sa SAD,na sjeveru,do granice Kolumbije na jugu I Antilska ostrva,poznata I pod ranijim nazivom Zapadna Indija.Antili se pruzaju od poluostrva Jukatan do usca rijeke Orinoko,u luku dugom oko 3300 km.Antilima pripadaju ostrva:Veliki Antili (Kuba,Haiti,Jamajka I Portoriko) I Mali Antili (Trinidad I Tobago),na jugu,te Bahamska ostrva na sjeveru.
U nedavnoj geoloskoj proslosti,tektonskim pokretima nastao,je reljef Srednje Amerike.Cijelo podrucje je jos uvijek nemirno,o cemu svjedoce cesti zemljotrsi I povremene vulkanske erupcije.Reljef je pretezno planinski.Meksicku visoravan planine zatvaraju I sa istoka I sa zapada.
Karipsko more I Meksicki zaliv,koji se nalazi izmedju Antilskih ostrva na istoku I Americke prevlake na zapadu,zagrijava topla Golfska struja,koja se ponasa kao termoakumulator na prostoru Srednje Amerike.Rijeka Rio Grande del Norte je jedina veca rijeka na kopnu.Srednja Amerika je po klimatsko-vegetacijskim odlikama specificna.Najveci dio se nalazi u zarkom pojasu,ali zbog velikih razlika u visini reljefa,karakteristicna je klimatska spratnost.Postoje cetiri pojasa-sprata,koji se medjusobno veoma razlikuju.Na ostrvskom podrucju vlada nesto izmjenjena tropska klima,koja je ublazena ostrvskim polozajem.Svi dijelovi primaju obilne kolicine padavina.U ljeto I jesen cesta je pojava uragana.To podrucje tople kisne klime,sa prasumama-selvasi,I savanam-ljanosi,smjenjuju suva klima sa pustinjskim I hladnim stepama,umjereno-topla kisna klima,sa listopadnim sumama,travnatim stepama I sredozemnim biljem I hladna klima sa oskudnom vegetacijom.Tropske sume,savane I grmlje su karakteristika I ostrva.Zbog ovakve klime I osobina tla,na njima se uspjesno gaji secerna trska.
U Srednjoj Americi,koja obuhvata samo 7% americkog kopna,zivi oko 145 miliona stanovnika,sto je 21% ukupnog stanovnistva Amerike.Ovo podrucje je bilo naseljeno jos u dalekoj proslosti.Najstarija indijska plemena:Maje I Asteci,bila su na visokom stepenu razvoja.Poznavali su pismo,calendar I gradili velicanstvene gradjevine.Spanska kolonizacija,koja je pocela u 16. vijeku,skoro u potpunosti je unistila civilizacije Maja I Asteka I uvela svoju kulturu I religiju.U manje obimu kolonizatori su bili I Britanci,Francuzi,Portugalci I Holandjani.Sastav danasnjeg stanovnistva je veoma slozen.Mnogo je mjesanaca.Prirodni prirastaj spada medju najvece u svijetu.Oko 40% stanovnistva cine mladi.Polovina stanovnistva zivi u selima,ali je urbanizacija u usponu.Zbog nesredjenih agrarnih odnosa stanovnistvo sela preseljava se u gradove,sto stvara dodatne probleme drzavama,jer povecava ukupno siromastvo stanovnistva.
Meksiko
Beliz
Gvatemala
Honduras
Salvador
Nikaragva
Kostarika
Panama
Antigva i Barbuda
Bahami
Barbados
Dominika
Dominikanska Republika (ostrvo Hispaniola)
Grenada
Haiti (ostrvo Hispanoola)
Jamajka
Kuba
Sveti Kristofor i Nevis
Sveti Vincent i Grenadini
Trinidad i Tobago