Anticka filozofija
Antička filozofija obuhvata filozofska mišljenja
i sisteme koji su se razvili na širokom mediteranskom prostoru prožetom antičkom
grčkom i rimskom kulturom u periodu od 7. veka stare ere do propasti antičkog
sveta početkom 6. veka nove ere.
Kultura antičke Grčke začetnik je i zapadnoveropske kulture. Na tom se
geografskom području prvi put u istoriji izdvaja filozofsko-naučni oblik
mišljenja iz religiozno-fantastičnoga. Karakteristika stare orijentalne kulture
bila je uklopljenost određenog stepena naučnog mišljenja, do kojeg su stari
orijentalni narodi dospeli, u religiozno-fantastični oblik mišljenja. Ta
uklopljenost egzaktne misli u fantastično-religioznu mistiku karakteristična je
i za ličnosti koje se bave naukom u starim kulturama. To su bile zatvorene
svešteničke grupe ili proroci koji su se izdvajali iz sveta i ljudskog društva
da bi tako osamljeni i udubljeni u same sebe došli do istine. Njihovim
sposobnostima pridavana je aureola uzvišenosti, nadzemaljskog i nadljudskog.
Grčka civilizacija oslobodila je naučno mišljenje i emancipovala ga od religije,
podredivši ga praktičnim zadacima trgovine, brzom razvoju privrede, ali i
političkim zadacima koji su se nametali u vezi s izmenjenom društveno-ekonomskom
strukturom. To mišljenje napušta služenje fantastičko-religioznom čoveku, koji
sebe još nije izdvojio kao pojedinca u okviru društva, i prelazi u službu
konkretnog, egoističnog čoveka pojedinca. Kroz takvog čoveka i u njegovom
interesu začela se u Grčkoj era samostalne naučne misli, čime je obeležen
početak jedne nove epohe u istoriji čovekova ovladavanja prirodom i društvom.
Grčka postaje kolevkom kulturnog kompleksa koji kratko nazivamo "Zapadom", što u
to doba predstavlja pomeranje kulturnog i ekonomskog razvitka s Istoka prema
Zapadu.