Stanovnistvo

Broj i gustina naseljenosti

Porugalski narod je homogena grupa tipično mediteranskog izgleda. U državi živi oko 10.400.000 stanovnika, a gustina naseljenosti iznosi 113 st/km2. Najveći deo stanovništva države čine Portugalci 99,5%, dok na Brazilce, Špance i Engleze otpada ukupno 0,5%. Posledljih decenija veliki je priliv imigranata iz bivših kolonija iz Afrike, Brazila, i odnedavna iz istočne Evrope, posebno iz Ukrajine, Moldavije, Rumunije, i Rusije. znatno je veća u priobalju Atlantika. Prirodni uslovi za razvoj poljoprivrede su sve povoljniji, ali bitnu vaznost imaju i drugi faktori, pre svega činjenica da se tu nalaze dva velika grada Porto i Lisabon, gde je koncentrisan najveći deo portugalske industrije. Prema statističkim podacima, u ogromnim aglomeracijama Lisabona i Porta živi jedna trećina stanovništva.

Migracije

Duboka ekonomska i politička kriza (raspadanje kolonijalnog sistema, a upravo Portugal je bila poslednja evropska kolonijalistička zemlja) pracena je najvećom stopom emigracije, tako da je sedamdesetih godina broj stanovnika pao sa 8.889.400 na 8.663.200 stanovnika, tj. za 2,54%. Posebno iznenađujuća je činjenica što se to dogodilo u relativno mirnom razdoblju evropske istorije, pa je to jedinstven primer u svetu da je smanjen broj stanovnika jedne zemlje u periodu kad nije bilo svetskog rata.

Nepovoljnost prirodnih uslova i malena portugalska teritorija s jedne, te velik prirodni priraštaj, a time i porast radne snage, što povećava nezaposlenost, s druge strane uzrok su viševekovnih spoljnih migracija. Odlazak na rad, ustvari, beg u inostranstvo, za mnoge je bio spas od vojne obaveze i neizvesne budućnosti. Migracije su se uglavnom kretale prema ostalim zapadnoevropskim zemljama i preko mora u Brazil i SAD.

        Imigracije

Krajem sedamdesetih i početkom osamdesetih godina populacijske neprilike su se veoma pogoršale. Bivše kolonije nije napustio samo upravni aparat, nego se s njim vratila u maticu zemlju i većina ostalih portugalskih kolonizatora, pa je u tom periodu Portugal imala milion povratnika, što znaci da su oko 11% stanovništva zemlje bile izbeglice. Doseljenici iz bivsih kolonija žive uglavnom u Lisabonu i Portu.

       Današnje stanovništvo

Do pre nekoliko godina stanovništvo Portugala ubrajalo se u biološki najaktivnije stanovništvo u Evropi, što znači da su stope nataliteta, mortaliteta i prirodni priraštaj bile relativno visoke. Stopa nataliteta iznosila je od 16 - 33 promila. u pojedinim distriktima. Međutim, stopa nataliteta, iako je dugo vremena bila visoka, danas je niska i iznosi 12 promila .

Što se tiče starosne strukture, dobna piramida je dugo vremena bila pravilna sa širokom bazom koja se postepeno prema gore sužavala. Danas, međutim, dobna struktura, odnosno piramida portugalskog stanovnistva postaje sve kompleksnija, odnosno nepravilnija. Naglo smanjivanje stope nataliteta odrazilo se u sužavanju osnove, tako da raste deo starijih dobnih grupa, a posebno je izrazeno smanjivanje dela zrelog stanovništva, koje je najviše zahvaćeno spoljašnjim migracijama.

Za razliku od većine ostalih evropskih zemalja, gubici u oba svetska rata, pa ni kolonijalni rat u Angoli i Mozambiku, nisu se odrazili na dobnoj strukturi.

     Verska struktura

Iz dobne strukture primećuje se, takođe, da je odnos muškog i ženskog stanovništva relativno jednak, jer većina portugalskih emigranata odlazi na rad zajedno sa suprugama i decom.

Verska struktura je sledeća: rimokatolici čine 97%, protestanti 1%, a ostali 2% stanovništva.

NAZAD