Istorija

 

Grad je nastao sredinom 3. veka pre naše ere oko keltske trvđave pod imenom Lutecija. Tvrđava se nalazila na ostrvu De la site. Ime Lutecija se po prvi put pominje godine 53. p. n. e. u šestoj knjizi Julija Cezara iz ciklusa O Galskim ratovima (De Bello Gallico).Pretpostavlja se da je Pariz kasnije ime dobio po keltskom plemenu Parizi (Parisii).Kada su se rimljani približili ovom naselju 52. godine p. n. e., Parizi su spalili Luteciju i sve mostove. Rimljani su na levoj obali Sene sagradili novi grad na brdu koje će kasnije biti poznato kao brdo Svete Ženevjeve. Tu su sagradili terme, forum i amfiteatar.

U rimskoj Galiji ovaj grad se zvao Civitas Parisiorum, ili Parizija, i nije imao veći značaj.Dolazak Merovinga u 5. veku je označio kraj rimske vladavine. Godine 508. Pariz je postao prestonica merovinške države pod kraljem Hlodvogom I. Tokom vladavine Karolinga grad su više puta napadali Normani. Vladari dinastije Kapet su Pariz proglasili prestonicom Francuske. Kralj Filip II Avgust (1165–1223.) je utvrdio grad i sagradio palatu Luvr. U to vreme se na desnoj obali razvilo zanatstvo. Prva natkrivena pijaca je otvorena 1181. Početkom 14. veka iz više manjih škola se razvio Univerzitet Sorbona. Kralj Šarl V je na levoj obali Sene podigao zidine za odbranu grada od Engleza. Godine 1370. podigao je zid i na desnoj obali. Tokom Stogodišnjeg rata, Parizom su od 1420. do 1436. vladali Englezi.Sveci zaštitnici grada su Sveti Žermen (Saint Germain) i Sveta Ženevjeva (Sainte Genevičve), za koje se veruje da su ubedili hunskog ratnika Atilu da poštedi grad u 5. veku.

Pariz je bio katolička tvrđava za vreme verskih ratova u Francuskoj u drugoj polovini 16. veka. U Bartolomejskoj noći 24. avgusta 1572. hiljade francuskih protestanata (hugenota) su pobijeni u Parizu. Za vreme vladavine Luja XIV uvedeno je ulično osvetljenje, modernizovano snabdevanje vodom i izgrađene bolnice. On je naredio rušenje gradskih zidina i izgradnju velikih gradskih bulevara. Kraljeva rezidencija se preselila u Versaj. Ipak, Pariz je ostao, bez premca, politički, privredni i demografski centar Francuske.Godine 1789. u Parizu je izbila Francuska revolucija koja je utrla put zbacivanju monarhije i osnivanju francuske Republike. Nova gradska utvrđenja su podignuta 1844. na mestu današnjeg Periferijskog bulevara. Sa dužinom od 39 kilometara, sa 94 bastiona i 16 tvrđava, ovo je predstavljalo najveće utvrđenje na svetu.

U drugoj polovini 19. i prvoj polovini 20. veka u Parizu je održano šest Svetskih izložbi (1855, 1867, 1878, 1889, 1900. i 1937.). Ove izložbe su podvukle globalni kulturni i politički značaj Pariza. Nemačke trupe su osvojile Pariz 1871. Usledila je narodna pobuna poznata kao Pariska komuna. Period od 1871. do 1914. se označava kao „Bel epok“ (lepa epoha, belle époque). Grad je u drugoj polovini 19. veka doživeo velike arhitektonske promene po planovima barona Osmana. Celi blokovi krivudavih i uskih srednjevekovnih ulica su srušeni da bi se izgrdile široke avenije, bulevari i neoklasicističke fasade koje su slika Pariza danas. U to doba su izgrađene železnička stanica Lion, zgrada Opere, most Aleksandra III, i prepoznatljive stanice metroa u stilu ove epohe.Letnje Olimpijske igre su održane u Parizu 1900. i 1924.Pariz je bio pod nemačkom okupacijom u Drugom svetskom ratu od 1940. do 25. avgusta 1944.U maju 1968. Pariz je bio centar studentskih demonstracija, masovnih štrajkova i nereda. Godine 2005. neredi su izbili u siromašnim imigrantskim predgrađima i proširili se na druge gradove Francuske.

U starom i srednjem veku, a i kasnije, stanovništvo Pariza je prolazilo kroz brojne ratove, epidemije i periode gladi, tako da je njihova brojnost stagnirala. Tako je, recimo, 1832. u epidemiji kolere stradalo 20.000 ljudi. Tek je period Industrijske revolucije u 19. veku označio početak snažnog demografskog razvoja. Od 1846. do 1876. broj stanovnika se od jednog milona udvostručio. Godine 1921. u Parizu je živelo 2,9 miliona ljudi. Do danas je broj stanovnika u užem, centralnom Parizu opao, ali se njihov broj u Pariskom regionu popeo na više od 9 miliona. Po gustini stanovništva u užem centru, Pariz je prvi među milionskim gradovima sveta.
Po zakonu, francuski popisi stanovništva ne smeju da prikupljaju podatke o etničkoj ili religijskoj pripadnosti stanovništva. Međutim, po podacima popisa iz 1999. vidi se da je 19,4% stanovništva rođeno van evropske Francuske. Po tome je Pariz veoma multikulturalan grad. Najviše novih imigranata pristiže iz Kine i Afrike.
Istorijski, u Pariz su se doseljavali Italijani, Jevreji iz centralne Evrope, Rusi posle Oktobarske revolucije, Jermeni, ljudi iz francuskih kolonija, španski, portugalski i severnoafrički ekonomski emigranti od 1950-ih od 70-ih.



 

 

 

Povratak na pocetnu stranu