Vinsent van Gog (30. mart 1853. – 29. jul 1890) jedan je od trojice najvecih slikara postimpresionizma i jedan od najcenjenijih slikara uopste.Poreklom iz Holandije, bio je teolog i svestenik u rudniku i slikao je rudare tamnim mrkozelenim bojama. Posle kratke pariske impresionisticke faze kada rasvetljava paletu i napusta socijalne teme, Van Gog odlazi u Arl, na jugu Francuske, gde zapocinje njegov arlezijski period. Kopirao je Milea, Gogena i Lotreka.Intenzivno je koristio crvenu i zelenu boju i povodom svoje slike Kafana nocu pise svom bratu Teu u Parizu: "Soba je krvavocrvena i tamnozuta, u sredini je zeleni bilijar i cetiri svetiljke limunove boje, koje bacaju narandzastozelenu svetlost. Svuda se bore najrazlicitije zelene i crvene boje: u sitnim likovima protuva koje spavaju, u praznoj i zalosnoj sobi... Pokusao sam da crvenim i zelenim izrazim strasne strasti ljudske duse."Van Gog je zacetnik koloristickog ekspresionizma. Kada je Pol Gogen dosao u Arl poceo je da slika zajedno sa Van Gogom, ali ubrzo njih dvojica pocinju da se svadjaju. Gogen napusta Van Goga, koji ocajan odseca sebi uvo i kasnije zavrsava u dusevnoj bolnici Sen Remi. Na slikanju u prirodi kada mu nije islo od ruke, u svojoj 37. godini ubio se iz pistolja koji je uvek nosio da se brani od sumskih zivotinja.Slika Seljanka iz njegovog ranog holandskog perioda (mart 1885) nalazi se u beogradskom Narodnom muzeju
Holandski slikar Vinsent Van Gog slikao je u pocetku slike iz zivota holandskih seljaka I rudara tamnim mrkozelenim bojama. Poslije kratke impresionisticke faze u Parizu, u kojoj rasvijetljava paletu I napusta socijalne teme, Van Gog odlazi u Arl na jug Francuske. Tu se najvise izrazavao u varijacijama plavih I zutih boja. Ove dvije boje, cesto veoma intenzivne, imaju u njegovim slikama ulogu koju su u vizantijskoj umjetnosti imale plavo I zlato. Ali, dok su u vizantijskim mozaicima I ikonama bile simbol nepromjenljivih I apstraktnih vrijednosti, u Van Gogovim slikama one su konkretni simboli zemlje, neba I sunca, a jos vise izraz unutrasnjih ritmova I vibracija. U tom razdrazenom simbolizmu ucestvuju jos dvije boje-crvena I zelena. Za svoju sliku "Kafana nocu" pise bratu Teu u Parizu: "Soba je krvavo crvena I tamnozuta, u sredini je zeleni bilijar I cetiri svjetiljke limunove boje, koje bacaju narandjasto-zeleenu svjetlost. Svuda se bore najrazlicitije zelene I crvene boje: u sitnim likovima protuva koje spavaju, u praznoj I zalosnoj sobi…Pokusao sam da crvenim I zelenim izrazim strasne strasti ljudske duse." Po ovako shvacenoj boji Van Gog je zacetnik koloristickog ekspresionizma,koji kod njega nije bio posljedica teorije, vec nuznost izazvana potrebom da izrazi svijetle I tamne strane svog bica. Iz Arla Van Gog prelazi u Sen Remi. Ovdje intenzitet ekspresije prelazi sa boje, koja postaje prigusenija, u linearni dinamizam, u graficki gest ruke, cetke ili noza. Kroz taj gest, vise nego kroz boju, izrazava zgrcene I iskrivljene oblike, nestvarne perspektivne, meteze I oluje u kojima se projektuju njegove muke. Teme ovih slika su masline, cempresi, planine. |