1945. godina

Pad Njemačke

Krajem 1944. Njemačka je ostala usamljena, bez saveznika, a i njena matična teritorija je već bila načeta sa zapada i s istoka. No, Hitler je još uvijek verovao u uspešan završetak rata, uzdajući se u nova oružja poput raketa Fau 2 ili mlaznih lovaca Me-262. Da bi stekao vreme da ih usavrši, naredio je veliku ofanzivu na zapadu protiv američkih položaja u Ardenima. Velika Ardenska protivofanziva je u potpunosti iznenadila Amerikance i nanela im teške gubitke, ali su njihovi položaji brzo konsolidovani uz pomoć britanskih saveznika te su Nemci postepeno potisnuti na polazne položaje.

Gubitke u Ardenima više ništa nije moglo nadoknaditi, što su odmah iskoristili Sovjeti, probivši nemačke linije u Poljskoj i približivši se samom Berlinu. U martu su zapadni saveznici konačno prešli Rajnu i počeli prodirati u samo srce Nemačke. Saveznici su takođe pokrenuli ofanzivu u Italiji, isto kao i Titova jugoslovenska vojska.

Nemačka vojska je nakon više od pet godina doživela potpuni slom pa su se mnoge jedinice, pogotovo na zapadu, počele predavati bez borbe, a na istoku boriti, manje zato da zaustave Sovjete, a više zato da sebi daju priliku za predaju zapadnim saveznicima. 25. aprila su se sovjetske i američke trupe spojile kod Torgaua, praktički presekavši Nemačku napola. U isto vrijeme je otpočela Berlinska bitka tokom koje je Hitler izvršio samoubistvo, a sam Berlin se predao 2. maja.

Nova nemačka vlada pod admiralom Denicom je otpočela pregovore o kapitulaciji koji su završeni 7. maja, a 8. maja objavljen prekid neprijateljstava. U nekim dijelovima Evrope, pogotovo onim istočnim, borbe su se vodile još nekoliko nedelja, ali je tog dana službeno otpočeo mir.

Pad Japana

U prvoj polovini 1945. godine su se američki vojnici iskrcali na ostrvo Ivo Džimu i nakon dugotrajnih i žestokih borbi savladali tamošnji japanski garnizon. Ostrvo je posle počelo služiti kao baza američkim strateškim bombarderima B-29 u njihovim napadima na ciljeve u samom Japanu. Prilikom napada su korištene zapaljive bombe što je samo u Tokiju dovelo do 300.000 mrtvih.

U junu su se Amerikanci još više približili samom Japanu nakon iskrcavanja na Okinavi. I tamo je japanski garnizon savladan, ali uz ogromne gubitke na savezničkoj strani. Ti su gubici uverili američke planere da će invaziju samog Japana zahtevati nezamislivo veliki broj žrtava i doveli do odluke da se Japan na predaju pokuša prisiliti upotrebom novog oružja zvanog atomska bomba.

6. avgusta je na Hirošimu bačena atomska bomba i izazvala dotle nezamislivo razaranje i patnje među lokalnim stanovništvom. Dok je japanska vlada pokušavala shvatiti što se dogodilo, usledio je još jedan šok u obliku objave rata od strane SSSR-a. Sovjetske snage su vrlo brzo razbile japanske snage u Mandžuriji i otpočele brzo napredovati prema Koreji. 9. avgusta je bačena druga atomska bomba na Nagasaki.

To je bilo dovoljno da japanska vlada nakon nekoliko dana shvati da dalji otpor nema smisla, te je 15. augusta objavljena bezuslovna kapitulacija. Ona je formalno potpisana 2. septembra na američkom bojnom brodu Misuri u Tokijskom zalivu, što je datum koji predstavlja službeni završetak Drugog svetskog rata.

Nazad