MOSKVA

Moskva (ruski Москва, čit. Maskva) je glavni i najveći grad Rusije. Jedna je od svjetskih metropola. Nalazi se na rijeci Moskvi i obuhvaća površinu od 878,7 km². Broj stanovnika brzo raste i prema procjeni iz 2008. ima ih 10.470.318.

Moskva ima status grada federalnog značaja (federalnog subjekta). Uz nju, takav status u Rusiji ima još samo Sankt Peterburg. Nalazi se u Središnjem saveznom okrugu. Administrativno se dijeli na 10 okruga, koji se dalje dijele na mnogobrojne područne uprave.

U središtu grada nalazi se Kremlj, utvrđeni kompleks koji je do 1703. bio političko središte Ruskog Carstva, od 1918. Sovjetskog Saveza te od 1991. Ruske Federacije. Uz istočni zid Kremlja prostire se Crveni trg, mjesto mnogih državnih ceremonija. Na trgu se nalaze i dvije vjerojatno najpoznatije moskovske građevine - katedrala Sv. Bazilija Blaženog i mauzolej Lenjina.

Geografski položaj

Nalazi se u centru evropskog dela bivšeg SSSR, na obalama reke Moskve, velikoj Ruskoj niziji, prosečno na oko 120 m nadmorske visine. Oblast Moskve izložena je hladnim arktičkim i sibirskim klimatskim uticajima. Srednja januarska temperatura je –11°C, minimum -42°C. U julu temperatura iznosi oko 19°C, maksimum 37°C. Moskva je u centru istoimene, najgušće naseljene i privredno najrazvijenije oblasti. Oko Moskve razmešteni su mnogi industrijski gradovi, a neki od njih čine urbanističku celinu sa Moskvom kao njena predgrađa.

Arhitektura

Dugo vremena gradom su dominirale Pravoslavne crkve. izgled Moskve se drastično promenio u Sovjetskim vremenima, naročito za vreme Staljina. Tada je došlo do modernizacije grada gde su izgrađeni široki bulevari i drugi veliki putevi ali i uništena brojna bitna arhitektonska zdanja. Kula Šukarev, mnoga imanja i prodavnice kao i različite građevine vezane za religiju kao što je Kazanjska Katedrala ili Katedrala Hrista Spasitelja su bile uništene za vreme Staljinove vladavine. Međutim tokom devedesetih obe su ponovo izgrađene .

Jedan od glavnih arhitekata rane Sovjetske Rusije je Vladimir Šukov koji je projektovao nekoliko građevina u Moskvi. Po njemu je nazvana i Kula Šukov koja se koristila kao toranj za prenos radio signala, građena je između 1919 i 1922.

 Soliter Kotelničeskaja, jedna od Staljinovih „Sedam Sestara“

Staljin je takođe naredio izgradnju kompleksa zgrada „Sedam Sestara“, objekata koje podsećaju delom na katedrale. Svih sedam zgrada se vide sa većine uzvišenja u gradu, i one su najviše zgrade u centralnoj Moskvi osim tornja Ostankino. Kako je sovjetska politika zahtevala da svaki građanin i njegova porodica budu stambeno zbrinuti, počeli su da se grade veliki stambeni blokovi. Većina ovih zgrada bila je igrađena u poststaljinističkoj eri i nazvana po ljudima koji su tada bili na vlasti- Brežnjev, Hruščov. Građevine Sovjetskog doba su masivne i obično ukrašeni motivima Socijalističkog realizma. Međutim, manje crkve koji se vide na obrisima grada još uvek se nalaze na različitim tačkama u Moskvi. U popularnoj turističkoj ulici Stari Arbat koje važi za srce boemskog prostora grada još uvek se nalaze zdanja sazidana pre dvadesetog veka. Mnoge zgrade koje se nalaze u samom centru grada (npr. u ulici Tverskaja) su predstavnici opadanja buržoazije za vreme carističkih vremena. Ostankino, Kuskovo, Uzkoje su velika imanja koja se nalaze neposredno izvan Moskve i koja su pripadala plemićima iz doba Carske Rusije.

Postoje pokušaji da se restauriraju najbolje sačuvani primeri arhitekture ranijih vremena. Renovirani objekti se lako uočavaju zbog svetlih boja i karakterističnih fasada. Mnoge kuće poznatih pisaca, kompozitora i umetnika pretvoreni su u muzeje

Znamenitosti

Crkva Sv. Vasilija Blaženog i Spaska kula moskovskog Kremlja na Crvenom trgu

Borodinski most preko reke Moskve

Najstarije jezgro i centar grada je Kremlj, ispod kojeg je Lenjinov mauzolej na Crvenom trgu. Kremlj je centralni deo starih ruskih utvrđenih gradova iz feudalnog doba opasan zidovima sa kulama. U Kremlju su se nalazili knežev dvor, saborna crkva i kuće plemstva. Posle Drugog svetskog rata izgrađene su mnogobrojne prostrane stambene četvrti, široki bulevari sa alejama, trgovima i parkovima.

Grad je političko-upravno podeljen na 17 rejona. Sedište je najviših državnih organa i naučnih ustanova (kojih u Moskvi ima 535), sanitetskih ustanova, instituta, laboratorija, biblioteka (oko 4.000), muzeja, pozorišta, umetničkih galerija.

Moskva ima nekoliko univerziteta (među kojima su MGU Lomonosov, MGIMO, MGTU, MFTI, MIREA, MЭI i drugi), sa univerzitetskim gradom izgrađenim na Vrapčevim brdima. Najstariji univerzitet je Lomonosov, osnovan 1755. godine. Moskva je grad sa mnogobrojnim umetničkim i arhitektonskim spomenicima.

Natpis ćiriličnim pismom jednog od svetskih brendova

U blizini Moskve nalazi se atomski centar Rusije i institut za nuklearna istraživanja. U okolini grada izgrađena je i prva atomska električna centrala. U zoni od oko 10 km od Moskve je šumski zeleni pojas u kojem su podignuti mnogi stadioni i sportski centri.

Budući da je zvanično pismo u Moskvi a i u ostatku Rusije - ćirilica, prema važećim propisima, svaki pravni subjekt je u obavezi da izvrši registraciju naziva firme na ovakvom pismu. To svakako olakšava većini stanovnika upoznavaenje sa pravilnim izgovorom stranih brendova a turistima predstavlja jedninstvenu i nezaboravnu atrakciju.