SICILIJA

Sicilija je ostrvo u Italiji, najveće i jedno od najgušće naseljenih u Sredozemnom moru. Nalazi se oko 160 km severostočno od Tunisa (Severna Afrika). Ostrvo je odvojeno od kopna Mesinskim moreuzom 3 km širokim na severu i 16 km širokim na jugu. Glavni grad je Palermo. Sicilija je autonomna regija sa specijalnim statusom u okviru Italije. Od svih regiona Italije, Sicilija ima zauzima najveću površinu koja iznosi 25.708 km².

Tokom svoje istorije, Sicilija je smatrana teritorijom od krucijalne važnosti zbog svoje uloge u trgovini po Sredozemnom moru. Po grčkoj mitologiji, Sicilija je postojbina kiklopa Polifema koga je oslepeo grčki heroj Odisej. Deo ostrva je zauzimala Velika Grčka, grčka kolonija na Siciliji, a Ciceron je opisao Sirakuzu kao najleši grad Antičke Grčke. Sicilija je nekada bila kraljevstvo sa prestonicom u gradu Palermu. Ta država je vladala ostrvom, kao i Maltom i južnim delom Apeninskog poluostrva pre Sicilijanske večernje. Kasnije je postala deo Kraljevstva obeju Sicilija pod dinastijom Burbona, ali je prestonica bio Napulj na Apeninskom poluostrvu. Od vremena ujedinjenja Italije, Sicilija je njen sastavni deo.

Sicilija se smatra postojbinom bogate i jedinstvene kulture, posebno u oblasti umetnosti, kulinarstva, arhitekture, pa čak i jezika. Privreda Sicilije je uglavnom sasnovana na poljoprivredi (narandže i limunovi). Ruralni krajevi privlače turiste koji žele da uživaju u njenoj prirodnoj lepoti.Sicilija je takođe važna zbog arheoloških i antičkih lokaliteta kao što su nekropole Pantalike i Dolina hramova.

Sicilija je najveće ostrvo u Sredozemnom moru. Sa severne strane ostrva nalazi se Tirensko more, dok je sa istočne strane Sicilija od kopnene Italije odvojena Mesinskim moreuzom. Na istočnoj strani ostrva nalazi se i Jonsko more, dok je na jugozapadu Sicilija od Afrike odvojena Sicilijanskim prolazom. Sicilija ima trouglasti oblik čiji su vrhovi: Kapo Peloro (ili Punta del Faro) u Mesini na severoistoku, Kapo Boeo (ili Lilibeo) u Marsali na severozapadu, i Kapo Pasero u Portopalu na jugu.

Geološki severni kraj ostrva deo je iste tektonske ploče kao kontinentalna Italija, dok je južni kraj deo afričke ploče. Zbog podvlačenja afričke pod evroazijsku ploču stvoren je planinski reljef u tom području koje je takođe sezmički vrlo aktivno.

Pre 5,96 do 5,3 miliona godina, tokom mesinija (zadnje faze miocenskog perioda), Sredozemlje je bilo izolirano od Atlantskog okeana, verovatno zbog povišene tektonske aktivnosti. To je dovelo do krize saliniteta; Sredozemno more je ubrzano isparavalo, što je dovelo do povećane koncentracije soli. To je dovelo do taloženja karbonata i sulfata na morskom dnu.

Zbog položaja evroazijske i afričke tektonske ploče, ovo područje je, zajedno sa okolnim ostrvima, podložno snažnim vulkanskim aktivnostima. Najvažniji vulkani su Etna, Stromboli i Vulkano. U 19. veku se zbog vulkanske aktivnosti u Sicilijanskom prolazu pojavilo novo ostrvo Ferdinandea, koje se danas nalazi nekoliko metara ispod morske površine.

Pred severnom obalom Sicilije leže Eolska ostrva, koji se još zovu i Liparska ostrva, nazvana po najvećem ostrvu Lipari u ovoj ostrvskoj grupi. Ostali ostrva su: Salina, Vulkano, Stromboli, Panarea, Filikudi i Alikudi, a na severozapadu i strvo Ustika. Oko zapadnog vrha Sicilije smešteni su i Egadska ostrva: Favignanja, Maretimo i Levanco, dok se između južne obale i obale Tunisa nalaze ostrva Panteleria i Pelagijska ostrva: Lampedusa, Lampione i Linosa.

Na Siciliji vlada mediteranska klima, koju karakterišu topla proleća i jeseni, vrela leta i blage zime. Na obalnom području, pogotovo na jugozapadu, leta su vrlo suva zbog afričkih struja. Uopšteno su leta na Siciliji vruća i kišovita, ali sa malo vetra, pogotovo u unutrašnjosti. U tirenskom području i na Etni su najhladnija područja na ostrvu. Na najvišim delovima ostrva (Etna, Madonie, Nebrodi) često su obilne snežne padavine.

U unutrašnjosti i uz južnu obalu padavine su oskudne, dok su uz tirensku obalu i u području Mesine i Etne puno obilnije. Sneg retko pada na obali, a češći je na tirenskoj strani. Istočni deo ostrva često pogađaju oluje i poplave. 17. oktobra 1951. godine, meteorološka stanica blizu Lentinija zabeležila je 702 mm kiše, što je najviša zabeležena dnevna količina kiše u Italiji.

Zahvaljujući vrelom pustinjskom vetru široko koji dolazi iz Sahare, moguće su temperature i iznad 45°C. Evropski rekord zabeležen je na Siciliji u gradu Katenanuova, 10. avgusta 1999. godine, kad se temperatura popela na 48,5°C. Veliki problem ostrva je nestašica padavina u letnim mesecima, što utiče na količinu vode zbog čega u nekim pokrajinama su česte nestašice.

početna