Koreni
Dobrice Cosica su tematsi slojevit roman,moderan i po tematici koju obradjuje
i po umjetnickoj metodologiji kojom je gradjen .Tematski slojevi romana celovito
predstavljaju srpsko selo u njegovom sporom preobrazavanju tokom 19 veka. U
mnostvu motiva i tema osobito se istice sledece : tradicionalno slobodarstvo
srpskog seljastva,izrazeno u otvorenoj borbi protiv domace despotije i apsolutizma;
radikalizam kao idejno-politicko uporiste borbenog seljastva; odrzavanje kultova
srpske srpske nacionalne mitologije konstituisane jos u davna vremena i sublimisane
kroz etiku narodne epike;problem preranog gasenja porodicnih stabala;
patrijarhalna
despotija kao kult; evropeizacija srpskog intelektualca; raslojavanje srpskog
sela; materinski nagon;psihologija suvisnog covjeka;problem identifikacije
licnosti, itd. Devetnaesti vek u zivotu knezevine srbije omedjen je na pocetku
ustanickom osvetom pobunjenika nad Osmanlijama ,a na kraju tiranijom sopstvene
drzavne vlasti nad nezadovoljnim seljastvom.Cosic je pokazao kako svaka generacija
,gradeci sopstveni zivot ,placa velike dugove onome sto nasedjuje od predaka.
Cosic je prikazao tri generacije iz zivota srpskog drustva: jednu cine Karadjordjevi
ustanci koji se kao ljudi ostvaruju u borbi protiv turaka i stvaranju sopstvenih
poseda .Druga generacija se socijalno raslojava i u tom se raslojavanju markantnije
izticu bogatiji posednici ,jedne ,i njihove sluge ,s druge strane .Trecu generaciju
cine oni koji nastoje da u osvit 20. veka ,pokrenu srpsko drustvo iz mrtvila
i apatije kao posledice politicke obezpravljenosti i despotije.Prvu generaciju
predstavljaju Luka Dosljak ,njegova otresitya supruga Kata, njen prvi muz Vasilije
,roditelji neobicnog starca Nikole i roditelji Steve Cadjevica . U drugoj generaciji
isticu se Acim Katic ,Steva Cadjevic , profesor Andra ,starac Nikola ...
Predstavnici
trece generacije su Acimovi sinovi Vukasin i Djordje ,DJordjeva supruka Simka,
Njihov
sluga Tola Dacic .Da bi umetnicki realizovo ovako slozenu drustvenu,
socijalnu, eticku, psiholosku problematiku ,Cosic je zamislio desetak ljudskih karaktera
koji cjelovito oslikavaju srpsko drustvo 19.veka .