DESANKA MAKSIMOVIC

REC DVIJE O NJENOM ZIVOTNOM DJELU

          Desanka maksimovic je pisala od srca i bogatstvo svojih misli darovala mnogim generacijama.Dugim lirskim monolozima osmisljavala je zivot i postojanje i njima ga pretvarala u bezbroj slika i oblika.Taj pjesnicki tok koji nije imao ni predaha ni zastoja usmjeravao je covjeka ka umjetnosti zivota.Najveci broj desankinih bajki je vezan za najsitnije stvorove koji zive svojim zivotom,za prirodu ciji je dio sam covjek,ptice koje su simboli visina,mitoloska i fantasticna bica koja imaju poseban bajkovito-pjesnicki status u bajci.

           Pripovjedacka tehnika kojom Desanka Maksimovic vodi citaoca u svijet biljaka,zivotinja,suma i cudotvornih izvora i na taj nacin otkriva tragove drevne kulture, vjerovanja i nade.Reke i izvori zubore, ali to nisu obicna oticanja vode, to je melodija koja dopire do dna duse junaka - coveka koji je razumom i tumaci. To je zvono koje opominje: "U pesmi izvora patuljak cu neke neobicne zvuke koji se javljaju samo jednom u sto godina, u casu kada izvor postaje zivotvoran, kada njegova voda moze da podmaldi za citav ljudski vek onoga ko je se napije."Razmisljanje o sudbini kao ljudskoj pratilji, kao i o vecnosti o kojoj se masta, zaista je cudesno docarano u bajci. Ali, cudesnije je verovanje coveka: o zlatnom cvetu paprati koji se rascvetava jednom u sto godina i to u Ivanjskoj noci. Verovanje da ce takav uzabrani cvet podmalditi coveka, ukoliko ima srece da ga otkrije i pronadje, pa poveruje u cudotvornost, psiholoski je momenat koji obuzima ne samo Desanku Maksimovic, vec i coveka uopste.Desanka Maksiomovic uz pomoc bajki otkriva bezbroj zivotnih tajni, tajnama budi nemire koji opcinjavaju duse zivih bica. Tako je bajka okvir kojim se sagledava daleki, saroliki svet sa bicem u njemu. Dok se citaju, saznaje se da su ti izmastani prostori i dogadjaji lepsi od svake stvarnosti, radosniji od svakodnevnih sitnih zivotnih radosti.
Raznolik je i cudesan svet koji Desanka Maksimovic stvara u svojim lirskim bajkama. On negde postoji, zivi, dise. Cini nam se da smo ga nekad davno i sami osetili, doziveli, pa ga citanjem ozivljavamo i saznajemo kolika je moc reci pesnikinje i kakvu ulogu ima masta kad dobije svoje zamahe i uzlete. Po svemu sto je Desanka Maksimovic ostavila deci u zbirkama bajki, moze se reci da je nacinila krupne korake u osavremenjavanju ovog zanra. Pisci koji su stvarali pre nje sigurno su joj predstavljali uzor, mislimo na evropsku autorsku bajku, pre svega na stvaralastvo pisca Andersena, ali i ona je svojim bajkama predstavljala izazov piscima mladje generacije koji su se deci obracali zanrom savremene bajke stvorivsi specificnu formu poeme-bajke.

nazad