BIOGRAFIJA
Treći pesnik romantičarske omladinske trijade Laza Kostić (1841-1910) nesumnjivo je najkontroverznija
ličnost u srpskoj poeziji, pisac od koga je književna kritika napravila slučaj.
Od svog pokolenja više slavljen nego shvaćen, on je pod starost dočekao gotovo
sveopšte osporavanje pa i prezir u književnoj javnosti. Tri najistaknutija
srpska kritičara, Lj. Nedić, B. Popović i J. Skerlić, različiti po pogledima i
metodu, bili su jedinstveni u poricanju ovog pesnika. Punu književnu afirmaciju
Kostić je doživeo tek posle smrti. Moderni pesnici i kritičari posle prvog i,
naročito, drugog svetskog rata, u njemu su videli svog duhovnog preteču,
začetnika moderne srpske poezije.
I u životu i u poeziji Kostić je stalno odstupao od svakodnevnog i uobičajenog.
Važio je kao primer bizarna, ekscentrična, razbarušena romantičara koji u svemu
što radi hoće da bude drukčiji od ostalih, izdvojen, originalan. U tome su jedni
videli genijalnost, a drugi šarlatanstvo. Međutim, taj pesnički fantasta bio je
najobrazovaniji među pesnicima romantičarskog kruga i jedan od najučenijih naših
ljudi 19. stoleća. Rođen u Kovilju kraj Novog Sada u
oficirskoj porodici, Kostić je, posle završene gimnazije u
Novom Sadu, studirao pravo u Pešti i stekao
doktorat prava (1866). Od 1884. do 1891.
živeo je na Cetinju, gde je uređivao list Glas
Crnogoraca. Razočaran životom pet godina boravi u
manastiru Krušedolu.Poslednjih petnaest godina živi u
Somboru, pošto se oženio bogatom udavačom Julkom
Palanački.
Bio je poznavalac klasičnih i modernih jezika,
najveći poliglota posle Dositeja. Znao je grčki, latinski, nemački, francuski,
engleski, ruski, mađarski, na svim tim jezicima je čitao, s nekih prevodio, a na
nemačkom, francuskom i latinskom i pisao. Na njegovo intelektualno obrazovanje
najveći uticaj imala je helenska književnost i filozofija: Homer, Eshil,
Heraklit i drugi. Jedini helenofil među romantičarima, on je bio i prvi
šekspiroman među njima, pisac koji je najviše doprineo Šekspirovu kulturu u
srpskom romantizmu, naš najznačajniji prevodilac engleskog dramatičara u 19.
stoleću. Helenizam, Šekspir, srpska narodna poezija – to su tri osnovne
pretpostavke Kostićeva dela. U mladosti je bio jedan od omladinskih prvaka,
aktivan u svakodnevnom političkom životu, poslanik na srpskim saborima i u
peštanskom parlamentu, hapšen zbog svoje političke aktivnosti, buntovnik,
apologet srpstva. U poznim godinama on doživljava transformaciju što podseća na
onu koju je pre njega doživeo J. Ignjatović: razočaran u nacionalne ideale svoje
generacije, on se odvaja od naprednog pokreta, svojih drugova i nekadašnjih
saboraca i ulazi u tabor klerikalaca i konzervativaca, što je, kao i kod
Ignjatovića, bio jedan od razloga njegove nepopularnosti i osporavanja u
poslednjem periodu života.
|
|
|
|
|
|