KNJIZEVNI RAD
Dobrica Ćosić je započeo svoj književni
rad romanom „Daleko je sunce“ 1951. godine, u kome evocira svoje ratničko
iskustvo iz narodnooslobodilačke borbe i slika moralnu i psihološku krizu
ličnosti u uslovima rata. Dok je ovaj roman za sadržinu imao najsvežije događaje
nacionalne istorije, drugi roman „Koreni“ koji je objavljen 1954 godine uzima
građu iz stvarnosti Srbije s kraja 19. veka. To je slika raskola u jednoj
patrijarhalnoj porodici, ali i raskola u narodu. Ovde je Ćosić pažljivom
psihološkom analizom razotkrio mentalitet srbijanskog sela, uočio začetke i
uzroke političkih previranja, predočio nekoliko upečatljivih karaktera.
Romanom „Deobe“ 1961. godine Ćosić se ponovo vraća Drugom svetskom ratu.
Središnja tema je deoba u narodu, deoba na partizane i četnike i posledice ove
podele. Sa književnoumetničkog stanovišta, ovaj roman donosi niz novina, osobenu
kompoziciju, dominaciju unutrašnjeg monologa, otkrivanje umetničkog
funkcionisanja poliloga kao sredstva za ispoljavanje mase kao književnog junaka,
unošenje dokumentarnog materijala, stilsku raznovrsnost i izuzetno slojevitu
leksiku.
Posle kratkog izleta u eksperiment sa antiromanom „Bajka“ iz 1966. godine, Ćosić
se vraća epskoj temi i piše istorijski roman „Vreme smrti“ koji je objavljivan
od 1972. do 1979. godine u četiri knjige. To je roman o Prvom svetskom ratu,
široka freska vremena, događaja i ljudskih sudbina. Nastavljajući priču o
pojedincima iz porodice Katića iz sela Prerova, započetu u romanu „Koreni“,
Ćosić ispisuje sagu ne samo o porodici Katić nego i o Srbiji koja je doživela
golgotu. Trilogijom „Vreme zla“ ( „Vernik“ 1984.,“Grešnik“ 1985., „Otpadnik“
1986.), koja se može odrediti kao politički roman, Ćosić nastavlja priču o
pojedincima iz iste porodice, ali i o ličnostima koje su započele svoj
romaneksni život u „Vremenu smrti“. Tako je „Vremenom smrti“ i „Vremenom zla“
popunjena praznina između romana „Koreni“ i romana „Deobe“ i ostvarena
kontinuirana povest o Srbiji, Prerovu i dvema prerovskim porodicama. Romanom
„Vreme vlasti“ nastavlja se povest započeta romanom „Koreni“.
 |
 |
 |
 |
 |
 |