Biografija

IVO ANDRIC

U Matici rodjenih crkve Svetog Ivana Krstitelja u Travniku, pod rednim brojem 70, stoji da je 9.oktobra 1892.godine rodjen Ivan, sin Antuna Andrica, podvornika i Katarine Andric, rodjene Pejic. Buduci veliki pisac rodio se u Travniku sticajem okolnosti, dok mu je mati boravila u gostima kod rodbine. Andricevi roditelji bili su Sarajlije: oceva porodica decenijama je bila vezana za ovaj grad u kojem se tradicionalno bavila kujundzijskim zanatom. Osim bavljenja istim poslom, clanove roda Andricevih vezivala je i zla kob tuberkuloze: mnogi piscevi preci, ukljucujući i sve njegove striceve, podlegli su joj u mladosti, a sam Andric bez oca je ostao kao dvogodisnji djecak. Suocavajuci se sa besparicom, Katarina Andric svoga jedinca daje na cuvanje muzevljevoj sestri Ani i njenome muzu Ivanu Matkovsik u Visegrad. U gradu koji ce, vise nego ijedno drugo mesto, obiljeziti njegovo stvaralastvo, gledajuci svakodnevno vitke stubove na Drini cuprije, Andric zavrsava osnovnu skolu, a potom se vraca majci u Sarajevo, gde 1903.godine upisuje Veliku gimnaziju, najstariju bosansko-hercegovacku srednju skolu. Za gimnazijskih dana, Andric pocinje da pise poeziju i 1911.godine u Bosanskoj vili objavljuje svoju prvu pjesmu „U sumrak“. Kao gimnazijalac, Andric je vatreni pobornik integralnog jugoslovenstva, pripadnik je naprednog nacionalistickog pokreta „Mlada Bosna“ i strastveni je borac za oslobodjenje juznoslovenskih naroda Austrougarske monarhije. Dobivsi stipendiju hrvatskog kulturno-prosvetnog drustva „Napredak“, Andric oktobra meseca 1912. godine zapocinje studije na Mudroslovnom fakultetu Kraljevskog sveucilista u Zagrebu. U gradu na Savi, on pomalo uci, pomalo posecuje salone, druzeci se sa zagrebackom inteligencijom od koje ce na njega posebno veliki uticaj imati dvadeset godina stariji Matos. Naredne godine prelazi u Bec gde slusa predavanja iz istorije, filosofije i knjizevnosti. Becka klima mu ne prija i on, hereditarno opterecen osetljivim plucima, cesto boluje od upala. Obraca se za pomoc svom gimnazijskom profesoru i dobrotvoru, Tugomiru Alaupovicu, i vec sledece godine prelazi na Filosofski fakultet Jagelonskog univerziteta u Krakovu. Intenzivno uci poljski jezik, upoznaje kulturu i slusa predavanja vrhunskih profesora.