STRUKTURA DNK · OSOBINE I FUNKCIJA DNK · STRUKTURA DNK KAO MOLEKULSKA OSNOVA ZA OCUVANJE I PRENOSENJE GENETSKE INFORMACIJE · GALERIJA · KVIZ
|
STRUKTURA DNK KAO MOLEKULSKA OSNOVA ZA OCUVANJE I PRENOSNJE GENETSKE INFORMACIJE |
NUKLEOTIDI
Nukleotidi nastaju esterifikacijom jedne od slobodnih hidroksilnih grupa ostatka pentoze fosfornom kiselinom, pri cemu mogu nastati 2'-,3'- i 5'-ribonukleotidi,odnosno 3'- i 5'- deoksiribonukleotidi.Medju njima su najrasprostranjeniji i najznacajniji 5'-nukleotidi (ili nukleozid 5'-fosfati).Prekursori nukleotida nazivaju se nukleozidi i oni nastaju reakcijom azotne baze sa pentozom .Nukleozidi uvijek sadrze β-N-glikozidnu vezu,dok je pentoza u furanoznom obliku.Nukleotidi se ne nalaze samo u nukleinskim kiselinama.Neki od njih ulaze u sastav tzv. nukleotidnih koenzima,a neki se nalaze i slobodni.Tako,na primjer,u svim celijama su prisutni,kao stalni sastojci AMP,ADP i ATP.
Nukleinske kiseline su sastavljene od velikog broja nukleotida, povezanih fosfoestarskim mostovima preko 3'- i 5'-hidroksilnih grupa pentoza.Prema tome,skelet polinukleotidnog lanca cine naizmjenicno povezani ostaci fosforne kiseline i odgovarajuce pentoze,a azotne baze su orijentisane bocno u odnosu na skelet ili kicmu lanca.Kod polinukleotida je karakteristican 5'-kraj,koji cini prvi nukleotid i 3'-kraj,koji cini posljednji nukleotid u nizu.
Redoslijed ili sekvenca baze u polinukleotidnim lancima,kao i kod proteina,od bitnog je znacaja za konformaciju nukleinskih kiselina,odnosno za njihovu biolosku funkciju.
