PRVI SRPSKI USTANAK
Topolska buna... Topola će ponovo oživeti, nakratko i kobno, krajem 1877. godine. U avetinjski pust Karađorđev grad prepušten propadanju i korovu, smestiće se pobunjena vojska, pretvorivši ga u svoj buntovnički logor. U narodu je inače vladalo nezadovoljstvo usled ekonomskog propadanja seljaštva, nepotrbnih žrtava u nesrećno početom i vođenom ratu u prethone dve godine, zaduženosti zemlje i progona političkih protivnika režima, pa je topolska buna unela dosta panike u redove obrenovićevaca, tim više što su pronošene vesti o dolasku Petra Karađorđevića na presto. Odlukom vanredne ministarske sednice koju je vodio knez Milan Obrenović, usvojen je 27. novembra 1877. godine ukaz o uviđenju vanrednog stanja u lepeničkom i jaseničkom srezu i odlučeno je da se uputi vojska pod zapovedništvom pukovnika Milutina Jovanovića u Topolu. Istoga dana su naoružani pripadnici sreskih vlasti iz Aranđelovca pokušali da na prepad zauzmu Topolu, ali su odlučno odbijeni. Pri odbrani Topole poginuo je jedan pobunjenik, i to je jedina žrtva dok je trajala pobuna. Pod komandom Milutina Jovanovića iz Beograda su došle regularne jedinice - četa pešaka, eskadron konjanika, baterija topova i 29 žandarma, kojima se u Međulužju pridružuju i tri čete pešaka poslate iz Smedereva. Pred njihovom pojavom, pobunjenici su prsnuli kud koji iz topolskog grada, pa je 29. novembra u tri sata po podne pukovnik Jovanović bez borbe ušao u Topolu. Posebno ogorčenje je izazvalo rušenje topolskog grada, koje je, za odmazdu zbog bune, izvedeno po naređenju pukovnika Jovanovića i uz blagoslov preplašenog kneza Milana Obrenovića. U rušenju buntovnićkog gnezda, kako je nazvan topolski grad, zapaljena je zgrada Karađorđevog doma, a kako su kule i zidovi bili od tvrdog materijala, upotrebljen je za razaranje i barut |
||
topolska buna |
||