BRAZIL

Brazil, po povrsini i broju stanovnika najveca zemlja Latinske Amerike, je zemlja prasuma, tropskih i suptropskih suma i savana. Geografske regije Brazila su: Amazonska nizija Brazilska visoravan Atlantsko primorje

AMAZONSKA NIZIJA zauzima preko 40% povrsine Brazila, a u njoj zivi manje od 4% stanovnistva zemlje.

BRAZILSKA VISORAVAN, "divlji zapad" Brazila, je nepregledna valovita visoravan blago nagnuta prema severu, sa koje se izdizu planine i vise zaravni. Zapadni deo ove regije cini visoravan Mato Groso. Najveci deo Brazilske visoravni pokrivaju kamposi (brazilski naziv savane), stepe i manjim delom sume. I ova je regija retko naseljena - u njoj se najvecim delom malobrojni Indijanci i melezi bave nomadskim stocarstvom.

ATLANTSKO PRIMORJE je pojas plodne nizije, niskih pobrdja i visoravni dug 7500 km i sirine do 200 i negde do 300 km. To je najgusce naseljena regija; ona zauzima 1/3 povrsine cele zemlje a u njoj zivi oko 90% stanovnistva. Najveci broj vecih gradova Brazila nalazi se u ovoj regiji, na obali okeana ili u njenoj blizini (do 100 km daljine).

Brazil je prirodno veoma bogata zemlja.

Veliki deo Brazila pokrivaju vrlo plodna zemljista, na kojima se mogu dobijati po dva ili tri roda godisnje. Sada se obradjuje samo 4% ukupne povrsine. Ni u jednoj zemlji sveta nema mogucnosti tako velikog sirenja obradivih povrsina kao u Brazilu. Po povrsini suma Brazil je na drugom mestu u svetu, posle Rusije. Medjutim, uslovi za iskoriscavanje suma su zbog njihove velike udaljenosti od gusce naseljenih oblasti i saobracajne nepovezanosti veoma teski. Iskoriscavanje suma otezava i veoma raznolik sastav drveca - u prasumi ima oko 4000 vrsta (na 1 km² 2000 - 3000).

U okviru veoma velikog rudnog bogatstva posebno se isticu nalazista rude gvozdja kod Itabire (u saveznoj drzavi Minas Zerais), koja spadaju u najvece na svetu. Ruda je odlicnog kvaliteta i sadrzi do 72% gvozdja. Veliko je bogatstvo i u drugim rudama, pa i u zlatu i dijamantima. Od energetskih izvora Brazil je veoma bogat jedino vodnim snagama.

Jedan od najvaznijih problema Brazila je saobracajno povezivanje Atlantskog primorja i unutrasnjih regija.

U novije vreme ulazu se velika sredstva u izgradnju saobracajnica prema unutrasnjosti; to je "pohod na zapad" radi osvajanja novih prostora za privredno iskoriscavanje. S tim u vezi izgradjen je i novi glavni grad zemlje Brazilija duboko u unutrasnjosti, oko 900 km severozapadno od ranijeg glavnog grada Ria de Zaneira.

Oko 50% stanovnistva cine belci, najvecim delom potomci Portugalaca, zatim Italijana, Spanaca i drugih.

Vise od 40% stanovnistva cine crnci, mulati i mestici, a na rasno ciste Indijance otpada samo 2% stanovnistva. U Brazilu nema rasne diskriminacije - vrlo bogatih zemljoposednika, trgovaca i industrijalaca ima i medju melezima i crncima. Prirodni prirastaj iznosi 13 promila.

Po drzavnom uredjenju Brazil je federativna republika.

Glavni grad je Brazilija (oko milion stanovnika). Najveci gradovi su Sao Paolo i Rio de Zaneiro.

Brazil se u ubraja u najrazvijenije zemlje Latinske Amerike.

Za domacu proizvodnju najvise se gaje manioka i kukuruz, pirinac, psenica, pasulj i za ulje kikiriki. Traktora ima malo, vestacko djubrivo se malo trosi, pa su i prinosi vecine kultura po hektaru medju najmanjim u svetu. Tako, prosecni prinos psenice po hektaru iznosi samo 1000 kg, sto je oko sedam puta manje nego, na primer, u Holandiji i Danskoj. Biljke koje se gaje vecim ili najvecim delom za izvoz su kafa, kakao, pamuk, duvan, agrumi, banane i ananas. Oko polovine brazilske proizvodnje kafe dobija se u saveznoj drzavi Sao Paolo, najvecoj monokulturnoj oblasti proizvodnje kafe u svetu. Kafa iz drzave Sao Paolo izvozi se preko luke Santos i na svetskom trzistu je poznata pod tim nazivom.

Brazil je jedna od najrazvijenijih industrijskih zemalja Latinske Amerike.

Do polovine XX veka u Brazilu je bilo samo lake industrije - tekstilna, prehrambena (narocito secera od trske), duvana, koze i obuce, drvna, celuloze i hartije, farmaceutska itd. Teska industrija pocela je da se razvija posle II svetskog rata. Osnovu za njen razvoj predstavlja veoma veliko rudno bogatstvo. Najvaznije rude koje se eksploatisu su rude gvozdja, mangan i boksit. Po proizvodnji rude gvozdja Brazil je na cetvrtom mestu u svetu, posle Rusije, Kine i Australije. Najveci deo proizvodnje ove rude se izvozi, a manji deo se topi u zelezarama u Sao Paolu, koje su manjih kapaciteta, i u velikoj zelezari Volta Rodonda, koja se nalazi u saveznoj drzavi Minas Zerais.

Gotovo citava industrija je smestena u tri grada i njihovoj okolini - u Sao Paolu, Rio de Zaneiru i Belo Horizonteu.

Sao Paolo je najveci industrijski centar Brazila - u njemu se nalazi oko polovine brazilske industrije. Veoma je razvijena tekstilna industrija (koja dobija pamuk iz savezne drzave Sao Paolo).

U novije vreme u ovom gradu su izgradjene manje zelezare, velike fabrike traktora i drugih masina, a u obliznjim gradovima postoje fabrike vagona, lokomotiva i automobila (jedna vlasnistvo americkog Dzeneral motorsa i druga nemackog Folksvagena).

Rio de Zaneiro zivi pre svega od trgovine, bankarstva i luckog prometa. U njemu nema velikih fabrika kao u Sao Paolu - industrija uglavnom podmiruje gradske potrebe. Tu su uglavnom preduzeca lake industrije.

Belo Horizonte se nalazi u saveznoj drzavi Minas Zerais, koja je rudama najbogatija drzava Brazila. U njemu ima raznovrsne industrije. Osim drzave Minas Zerais, u unutrasnjosti Brazila industrija skoro i ne postoji,

Brazil izvozi poljoprivredne proizvode, meso i koze, secer, rude, automobile, a uvozi naftu, ugalj i razne industrijske proizvode. Veliki problem ove zemlje je veliki uvoz nafte, koji je nekoliko puta veci od domace proizvodnje.

NEXT